________________
ભૃગાવતી
[ ૧૩૯
છે. ” કાઇ કહે: “ દિવસના કયાં દુકાળ છે ? પ્રદ્યોત એ દિવસ રહીને એવી ઝપટ મારશે કે કૌશાંખી હતીનહતો ખની જશે. તીડના ટોળાની જેમ એ કૌશાંખીનું સત્યાનાશ કરીને જ પાછે વળવાને. એની પાસેથી ખીજી કઇ સારી આશા રખાય ? ”
કલ્પનાએ અને જલ્પનાએ સ્થિર નહાતી થઈ એટલામાં તે કૌશાંબી ક્રૂરતા ગઢના પાયા પણ ખેદાવા લાગ્યા. આગ ટાણે કૂવા ખેાદવા જેવી જ એ મૂર્ખતા હતી. દુશ્મન પાદરમાં પડાવ નાખીને પડ્યો છે, અને એની નજર સામે કૌશાંમીના ગઢના પાયા ખાદાય છે. લેાકેા તે સ્તબ્ધ બનીને આ દૃશ્ય જોઈ જ રહ્યા. ચંડ-પ્રદ્યોત જેવા વેરી પેતાની સામે કૌશાંખીને ગઢ ચણાવા દે એટલે ભેળા ભદ્રિક તા ન જ હોય. ત્યારે શું તે યુદ્ધ કરવા નહિ તે લગ્નના માંડવે આવ્યે હશે ? પણ લેાકેાના આશ્ચર્ય ના પારે તે ચડતા જ રહ્યો. પ્રદ્યોત પાતે ગઢના પાયા ખેાદાવવામાં અને પથ્થરચૂના-કડિયા-કારીગર વિગેરેની તપાસ રાખવામાં મેખરે આવીને ઊભા રહે છે. જાણે કોશાંખી પેાતાની જ રાજધાની હોય એમ માનીને તે ગઢ ચણાવવાની તડામાર તૈયારીઓ કરી રહ્યો છે. અને ચડપ્રદ્યોત જેવા રાજાધિરાજ જ્યારે પોતે ગઢના પાયા નખાવતા હાય,. પથ્થરોથી પુરાવતા હાય અને કાઈ કારીગર કે મજૂર નવરા બેસી ન રહે તેની તપાસ રાખતા હેાય ત્યારે કાનો મગદૂર છે કે એક પળ પણ નકામી કાઢે? ચૌદ-ચૌદ જેટલા મડલેશ્વરો, જેઓ પ્રદ્યોતની સાથે કૌશાંખીને લૂંટવા આવ્યા હતા તે પણ આજે તે ચોખ્ખા..
