________________
[ ૧૩૮ |
મહાદેવીએ
નિમિત્તે પારવિનાની હિંસા-આગ ફાટી નીકળે તે કરતાં હું પાતે જ થાડો અસત્યને પાપભાર કાં ન વહેારી લઉં ? અને કૌશાંખીને પણ કાં ન બચાવી લઉં ? ”
(૨)
એક રાતમાં ને રાતમાં જ કે!ણ જાણે કેવાક ચમહાર થઈ ગયા ! આગલી સાંજે તે ચંડપ્રદ્યોત અને તેનુ સૈન્ય શિકારી જેમ શિકાર ઉપર ત્રાટકે તેમ કૌશાંબી ઉપર ત્રાટકવાની ઘડીઓ જ ગણતું હતું. કૌશાંખીના સુદર અને વિશાળ દેહુ ઉપર સ્મશાનની સૂનકારતા છવાઈ ગઈ હતી. અરાજકતા, અંધાધુ ધી અને કાપાકાપીની એક અણુધારી આંધી ડેઢ શહેરના સીમાડા સુધી ફરી વળી હતી. એટલામાં જ-એક રાતની અંદર, કેણુ જાણે એ આંધી કઇ દિશા તરફ વળી ગઈ? પ્રદ્યોતના એક સૈનિકે પણ શહેરમાં પ્રવેશ
ન
કર્યાં. પ્રદ્યોત પાતે પણ જાણે કે આમત્રિત મહેમાનની જેમ આવ્યે હોય તેમ સજ્જન-સદગૃહસ્થની પેઠે પેાતાની છાવણીમાં જ પડી રહ્યો. ઉત્પાતનાં બધાં ચિન્હો ક્ષણવારમાં અદૃશ્ય થઇ ગયાં.
લેક પેાત પેાતાની બુધ્ધિ અને વૃત્તિ પ્રમાણે અટકળ માંધવા લાગ્યાઃ કાઈ કહે કે પ્રદ્યોત અને મૃગાવતી અંદરથી મળી ગયા લાગે છેઃ નહિતર કાળમુખા પ્રદ્યોત આમ શાંતિથી બેસી થોડા જ રહે ” કાઇ કહેઃ “ ભાઇ, સ્ત્રીચરિત્રના કાઈ પાર પામ્યું નથી. મૃગા-વતીએ કાણુ જાણે કેવું ચે કામણ કર્યું હશે ? ખીચારા પ્રદ્યોતને છતી આંખે આંધળા ભીંત કરી દીધે લાગે