________________
પ્રિયદર્શના [૧૧૩] સંવાદમાં મહાવીરે જમાલિને આચાર્ય–ઉપાધ્યાયને દ્વેષી, કુલ–ગણ અને સંઘને ષી, કદાગ્રહી અને વાતને ખેાટે અર્થ કરનાર તરીકે વર્ણો છે. એક વાર તે ભ૦ મહાવીર ચંપામાં હતા ત્યારે જમાલિ સામે જઈને ભગ વાનને કહી આવે કે “હું સર્વજ્ઞ છું. હું અહંત છું.” પિતાને એક વખત જમાઈ આવી ઉદ્ધતાઈ બતાવે ત્યારે બીજા કશા ખાતર નહિ તે પણ એની અવદશા માટે ભગવાનની અનુકંપાના ઝીણા તાર કેટલા જોસથી ઝણઝણી ઊઠયા હશે? ચંડકૌશિક સર્ષ જેવાની દુર્ગતિ જોયા પછી જેમની આંખના પોપચાં દયાના આંસુથી ભિંજાઈ ગયા. તેમને આ અધપાતે થોડાં વાવ્યા હશે? એટલું છતાં મહાવીરની મહત્તા તે એ જ છે કે એમણે કઈવાર પણ જમાલિને ઉપદેશ કે ઉપાલંભને એક શબ્દ સરખો પણ નથી કહ્યો. શ્રમણ સંઘની આ પહેલી નાની તડ વખત જતાં મોટી ફાટ બની જશે એમ સ્પષ્ટ જેવા છતાં મહાવીરે જાણે કે એને છૂટો દેર આપી દીધું છે. ભાવીના અફાટ દરિયાઈ મેજા સામે પોતે આડો હાથ દેવાને અશકત હોય અને જે ભારે તેફાન ઊઠયું છે તેને એના સ્વાભાવિક માગે વહી જવા દેવા સિવાય બીજે કઈ માગ ન હોય એવી અદ્દભુત તટસ્થતા અને પિતાને વિષે અચળ શ્રદ્ધા અહીં બરાબર દેખાય છે.
જમાલિ તે ઠીક પણ પ્રભુ શું પ્રિયદર્શનને બેલા"વીને એની આંખમાં આછું આંજણ ન આંજી શકત?
