________________
: ૭૪:
બે ચાંડાલ કુમાર
સંભૂતિ મુનિની ક્રોધવાળા ઉપર શાંત સુધારસનું અમી સચ્યું. સૌને શાંત કર્યો. નમુચી પણ, પછી તે, એ સૂરિજીના પગે પડ્યો અને પિતાના દુકૃત્યની ક્ષમા યાચી.
એ રીતે બધું પતી ગયું. પણ તે દિવસ પછી સાધનામાર્ગથી સંભૂતિ મુનિ એવા પડ્યા કે ફરી માર્ગ ઉપર આવી શકયા નહિ. પતનને પણ પોતાની પરંપરા હોય છે. એટલા સારુ જ સાધક નજીવા ખલનથી પણ બહુ સંભાળી-સંભાળીને ચાલે છે. કોઈ પણ ખલન નાનું નથી. સાધનાની સીઢી એ રીતે તો એટલી સુંવાળી છે કે એક વાર લપડ્યા પછી સર સરત નીચે જ આવીને ઊભો રહે.
ચિત્ર સુનિએ સંભૂતિને ઘણી ઘણી રીતે સમજાવ્યાઃ “પાપની આલયણું કરી ફરી એક વાર નિર્મલ થઈ જાઓ.” પણ સિદ્ધિનું જેને ઘેન ચડયું છે એવા સંભૂતિ મુનિને એ સલાહ મામુલી લાગી.
વાણું અને વાણી જેવા આ બે બંધુઓની સંગતિ, એકભયતા ધીમે ધીમે ભુંસાતી ચાલી. મુનિઓના આચાર અને વતનું પાલન તો બંને એક સરખી જ રીતે કરે છે, પણ બંનેની આંતરદૃષ્ટિ અલગ અલગ છે. બહારથી જોતાં, બંને એક જ પથના પર્થિક લાગે, પરંતુ એમની આખરી નેમ બદલાઈ ગઈ છે. એક લોકોત્તર સુખ પ્રાપ્તિની નેમથી સઘળાં વતાચરણ કરે છે તો બીજે લૌકિક સુખની કામનાથી સંયમનાં કષ્ટ સહે છે.
છેલ્લે છેલ્લે, ગુલામની જેમ દબાયેલી વાસનાઓએ સંભૂતિ મુનિ ઉપરનું વેર વાળ્યું. તે દિવસે, બીજા હજારે નાગરિકોની સાથે સનકુમાર ચક્રવર્તીની સૌથી અધિક સુંદર ગણાતી રાણી સુ નંદા, એ મુનિની ઉગ્ર તપશ્ચર્યા અને સંયમની પ્રશંસા સાંભળી વંદન કરવા આવી હતી. સ ભૂતિ મુનિને સંયમનો કિલ્લો તે દિવસે ધણધણી ઉઠ્યો અને જે પળે સુનંદાના, સુગંધથી બહેકતાં કાજળ શ્યામ કેશકલાપને સંભૂતિ મુનિના ચરણ સાથે સહેજ