________________
બે ચાંડાલ કુમાર
:૭૫
સંસ્પર્શ થયો તે પળે, જીવનને મથીમથીને જે કંઈ શુદ્ધિને સંચય કર્યો હતો તે પણ ઓગળી ગયો. વાસનાનાં છુપા વહેણે એવો તે ધસારે કર્યો કે સંભૂતિ મુનિના પગ નીચેની ધરતી ખસી ગઈ, એ જ વખતે એમણે નિશ્ચય કર્યો કે “મારાં તપનાં ફળરૂપે મને આ ભવમાં નહિ તે પરભવમાં પણ સુનંદા જેવી સ્ત્રી જ પ્રાપ્ત થશે.”
ચિત્ર મુનિએ એ વાત જાણું ત્યારે એમને બહુ બહુ સમજાવ્યા કે “એક કાચની ખાતર, તપસ્યાને મહામૂલો ભંડાર આમ ન લૂંટાવી ઘોઃ તમે કેવા ઉચ્ચ આશયથી સંયમને માર્ગ ગ્રહણ કર્યો હતો તેનું ફરી એક વાર સ્મરણ કરો-ફરી એક વાર આત્મશુદ્ધિ તરફ વળો.” પણ સંભૂતિ મુનિ ઉપર એ ઉપદેશની કંઇ અસર ન થઈ. એમણે જે નિશ્ચય કર્યો હતો તેમાં તેઓ કશો ફેરફાર કરી શક્યા નહિ.
એ નિશ્ચયના પરિણામે સંભૂતિ મુનિ, બીજે ભવે કાંપિલ્યપુર નગરમાં બ્રહ્મદત્ત નામના બારમા ચક્રવર્તી થયા. ચિત્ર મુનિ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી મુક્તિ પામ્યા. એક જ આશયથી સંયમને શરણે ગએલા, એક જ ધ્યેય ધરાવતા બે ભાઈઓમાંના એક સંભૂતિ મુનિ, દુર્લભબેધિપણને લીધે જુદા જ ચીલે ચઢી ગયા. - ચિત્ર મુનિ સુલભધિ હતા. સંભૂતિ દુર્લભધિ હતા. એક જ ગુરુનાં ઉપદેશ પામેલાં બે ભાઈઓમાંના એકે એ ઉપદેશનું જીવનપર્યત પાલન કર્યું અને તેનું ફળ પણ મેળવ્યું. સંભૂતિ મુનિ છેવટ સુધી તેને અનુસરી શકયા નહિ. સામ્રાજ્ય અને સુંદરીને મેહ એમને સંસારના વમળમાં ખેંચી ગયો.