________________
- ૬૨ :
ભરત ચકવતી
બાહુબલી યુદ્ધના મેદાનમાંથી સીધા વૈરાગ્યના તપોવનમાં ચાલી નીકળ્યા. એમણે આત્મશુદ્ધિ અર્થે ઘોર તપશ્ચર્યા આદરી. મહારાજા ભરત આ વિજયને પરાજય જે માની બાહુબલીને સ્થાને એમના જ જયેષ્ઠ પુત્ર સામયશાને સ્થાપી, પિતે રાજધાની તરફ પાછા વળ્યા.
એ વાતને એક વરસ વીતી ગયું. આ એક વરસમાં બાહુબલીએ જુદી જુદી જાતની એવી તે ઉગ્ર તપશ્ચર્યા કરી કે એમને વટવૃક્ષ જે કદાવર દેહ, હીમથી બળી ગયેલા ડુંઠા જેવો બની ગયે. અતિ કઠોર તપે એમના દેહની કાંતિ અને શક્તિને પણ શેકી લીધી.
થાનાવસ્થામાં સ્થિત એવા એ બાહુબલીના દેહને વેલાઓ વીંટળાઈ જતા, એમના પગમાં દર્ભની શળ ઊગી નીકળતી અને દાઢી વિગેરેના કેશગુચ્છમાં પંખીઓ માળા પણ નાખતા. એટલું છતાં બાહુબલી પત્થરની પ્રતિમાની જેમ ધ્યાનમાં અડગ રહેતા.
બાહુબલીની તપશ્ચર્યાની કીર્તિકથા દૂર દૂરના પ્રદેશોમાં ફરી વળી. કામદેવ જેવી કાંતિવાળા પણ તપને લીધે માટીની મૂર્તિ જેવા લાગતા એ તપસ્વી પુરુષના દર્શને રોજ રોજ હજારો ભકતોના જુથ જામવા લાગ્યા.
લોકે આશ્ચર્ય પામવા લાગ્યા. આટઆટલી ઘોર તપશ્ચર્યા કરવા છતાં, બાહુબલી જેવા પુરુષને હજી કેવળજ્ઞાન કાં નહીં વરતું હોય? - સામાન્ય માણસ શું સમજે કે દર્દનું મૂળ કયાં છે? કેટલાક કાંટા એવા હોય છે કે જે બહારથી ન દેખાય ૫ણુ ઊડે ઊડે ખેંચ્યા કરે. એને જેમ જેમ બહાર કાઢવા મથીએ તેમ તેમ તે ઊંડા ઉતરતા જાય. હાથમાં, પકડમાં આવવા છતાં બહાર ખેંચવામાં અસાધારણ ધૈર્ય અને જાગૃતિની જરૂર રહે.
