Page Text
________________
રૂદ્રપુરનુ ખંડિચેર
રાજાને પેાતાને કુરતીબાજ મન્ન અને તિરંદાજોના ભારે શાખ હતા. એની પાસે લડાઈમાં કામ આવે એવું થાડું લશ્કર પણ હતું. રૈયતને માથે જ એના ઘણાખરા ખેાજો પડતા,
: 20:
પુણ્યદાનમાં પણ રૂદ્રપુરનું રાજકુટુંબ પહેલાં નંબરનું ગણાતું. ફ્રાઈ શ્રાહ્મણ કે યાચક ભાગ્યે જ ખાલી હાથે પાછા વળતા. વારતહેવારે યજ્ઞ-યાગ અને બ્રહ્મભાજનની છાકમછેાળા ઊડતી. રાજકુટુ બ શક્તિમાર્ગી હતુ. એટલે ઘણી વાર બલિદાન માટે આણેલાં નિર્દોષ પશુઓનાં રક્તથી દેવીમંદિરનાં આંગણા લાલચેાળ બની જતાં. મદિરા અને માંસની ઉજાણીએ ચાલતી. પૈસાની તંગી જેવી પ્ર મુશ્કેલી ભાગ્યે જ ઊભી થતી અને મુશ્કેલી જેવું જણાય તે રક રૈયતને ઉઘાડી રીતે લૂટવી એ તેા એમના જન્મસિદ્ધ હક્ક છે એમ આ રાજવંશીઓ માનતા.
ટૂંકામાં પ્રજાજનેમાં એમણે ભય અને ભક્તિ ભરી દીધાં હતાં. રાજાને રૈયતને મુદ્દલ ભય ન હેાતા, કારણ કે ગમે તેવા જુલમ ખમી લેવાની શક્તિ રૈયતમાં હતી અને રાજાને પેાતાની પ્રજા પ્રત્યે મમતા કે ભક્તિ જેવું કઈ હેાવુ જોઇએ એવી તેા રાજકુટુંબને કલ્પના સરખી પણ નહેાતી. આવી સ્થિતિમાં એમના હુપદ અને અભિમાન રાજા રાવણુની સાથે હરિફાઇમાં ઊતરે એમાં આ નથી. અધા પ્રકારના મત્તુ એ રાજકુટુંબ એક સંગ્રહસ્થાન બન્યું હતું,
એટલામાં કંપની સરકારનું શાસન આવ્યું. અંધાધૂંધી વખતે પાડેશના રાજ્યામાં લૂંટફ્રાટ કરવાની, ધાડ પાડવાની સગવડ મળતી અધ ગઇ. વ્યસના અને વિલાસા વધ્યાં તેમ આવકના સાધના આછાં થતાં ગયા. નવાબના અમલમાં વાર્ષિક ખંડણી એ ચાર મહિના વહેલી-માડી થાય તેા ચાલે, પણ કં પની સરકાર શા સારુ નભાવી લે ? ક ંપનીને સુલેહ વ્યવસ્થા સ્થાપી હતી. રૂદ્રપુર–રાજ્યને માથે કંપનીના કારડા વીંઝાઇ રહ્યા. એક તે વ્યસના-વિલાસા
| SR No. | 005679 |
| Book Title | Punarvatar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sushil |
| Publisher | Jain Karyalay |
| Publication Year | |
| Total Pages | 166 |
| Language | Gujarat |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |