________________
0 રૂધિરના
લોહી” એક શબ્દમાં જ મહારાજાએ પતાવ્યું. પણ એ એક શબ્દ આકાશમાંથી વજ પડયું હોય એવો ટકાર કર્યો.
“લોહી? લેહીનું કરવાનું?” વિષાદ અને આશ્ચર્યથી મિશ્રિત સ્વરે નાના પુત્રે પૂછયું.
લોહી એજ મારી દવા છે. મારે દાહ શમાવવાની એનામાં એકમાં જ તાકાત છે. મારી ખાત્રી થઈ ચૂકી છે કે એ સિવાય મારા માટે બીજી કોઇ દવા નથી. મને જીવાડવો હોય તે હવે એ એકજ ઉપાય બાકી છે. મારા માટે એક કુંડ લોહીથી ભરા. એમાં સ્નાન કરે. એમ કરીશ તે જ હું હતો એવો સાજો થઈ શકીશ. ”
“આખે હજ ભરાય-આપ ડૂબકી મારી શકે એટલી લોહી કયાંથી કાઢવું?”
કયાંથી કાઢવું? મરતા બાપની ખાતર એટલું પણ તમે ન કરી શકે ?” પિતાને અંગે અંગમાં વ્યાપી રહેલો દાહ સ્વરમાં ભભૂકી નીકળ્યો.
કુરૂવિંદ ચૂપ રહ્યો. મહારાજાને પ્રાપ એ સમજી ગયે.
શામ-દામની નીતિ સમજનાર પિતાએ જ હવે જરા શાંતિથી કહેવા માંડયું: “લોહીમાં શી બીસાત છે, બેટા? માણસ જેવો માણસ એટલું લેહી ન મેળવી શકે?”
છતાં કુરૂવિંદની વાચા તે બંધ જ રહી.
“બાળક છે, હજી.” મહારાજાએ ગળગળા અવાજે પોતાની વાત કહેવા માંડીઃ “જુઓ, આપણા શહેર ફરતા જંગલોમાં હજારો હરણ ફરે છે. શું કામના છે એ? હું જે સશક્ત હે તે આવા એક તે શું, દસ હજ એક સામટા ભરી દઉં.” - કુરૂવિંદનું માથું ભમતું હતું. હજારો હરણની હિંસાના ભયથી એને ચકરી આવતી હતી. માંડમાંડ એ બોઃ “કેટલી હિંસા? કેટલું પાપ ?”