________________
ધ સમાજનું રક્ષણ કરે છે
[ ૪૭ ]
આજે જ્યારે લગભગ રૂઢીબદ્ધ બની ગએલા જોઈએ છીએ ત્યારે ખેદ થાય છે.
આજે સંસારમાં સુખમય જીવન કેમ જીવવું તેને એક ળાનુ રૂપ આપવામાં આવે છે. જીવવાની પણ એક કળા છે. એની કાઈ ના નથી પાડતું. પણ સાચી જીવનકળા જે ધમ પુરુષાએ જાણી હતી—જગતને શીખવી હતી અને જેમણે સાદામાં સાદી વાણીથી ઉપદેશ્યુ` હતુ` કે ધર્મ જ તમારું' રક્ષણ કરશે. માટે ધર્મનું ગમે તે ભેગે પણ પાલન કરજો–એ ધમ જ સુખમય જીવનની સઘળી સમૃદ્ધિએના ભડાર ખાલી આપશે એ વાત વીસરાઈ ગઈ છે. દુઃખ, જુલમ, કાયરતા અને ગુલામી સામે છેલ્લી સીમા સુધી લડી લેવાની અને એવા સાત્ત્વિક સંગ્રામ ખેલતાં જે જે વિઘ્ના કે આફ્તા આવી પડે તેના નિર્વિકારપણે સામને કરવાની જેમણે વિવિધ ધમ કરણી તેમજ નરી આત્મશુદ્ધિની સર્વોચ્ચ કળા ખતાવી તેની સરખામણીમાં મૂકી શકાય તેવી બીજી કોઈ કળા જગતમાં જડવી મુશ્કેલ છે. ધમના અંગ જેવા ગણાતા નિયમ અને આચાર વિગેરેના અતઃસ્વરૂપ તપાસીએ-મનન-ચિંતનદ્વારા તેના રહસ્ય ઉકેલવા મથીએ અને તેને જીવનના માર્ગદર્શકરૂપ ગણીએ તે આપણુ તેમજ સમાજનું, શાસનનું તથા રાષ્ટ્રનુ પણ એકંદરે કલ્યાણ જ થાય. શ્રમણુસંસ્કૃતિના મહિમા દિગતવ્યાપી અને
