________________
[ ૪૪]
ધમમંગળઃ
સ્થિર-ઉજજવલ નક્ષત્રની જેમ પ્રકાશી રહ્યા છે. હજારે
જન દૂર રહેવા છતાં સૂર્ય–ચંદ્રને પ્રકાશ પૃથ્વી ઉપર સતત પથરાઈ રહે છે તેમ એ ધમપુરુષોનાં જીવન હજારે વર્ષના ગાળા વધીને માનવસમાજને નવચેતન પ્રેરે છે.
કઈ રીતે નવચેતના આપે છે એ જ વાત કહું. જે મહાતપસ્વીઓએ-સંસારવિરાગીઓએ સ્થળ સુખપગ કરતાં આત્માના આનંદ-પુરુષાર્થ-સૌંદર્ય તરફ અધિક ધ્યાન આપ્યું અને આત્માના બળ-તેજ પાસે બીજાં બળ તુચ્છવત્ છે એમ પ્રધ્યું તેમના જીવનમાં જરાક ઊંડા ઉતરીને જોઈએ તે ત્યાં કલ્પનામાં પણ ન સમાય એવી સિદ્ધિ અને સમૃદ્ધિ છલકાતી નજરે પડશે. એક દષ્ટાંત લઈએ–
ભ૦ મહાવીરને દીક્ષા લીધા હજી થોડા મહિના જ થયા હતા. વિહાર કરતા તેઓ અસ્થિકગામમાં આવ્યા અને ત્યાં ગામબહાર–એક ટેકરા ઉપર યક્ષના મંદિરમાં રહ્યા. લેકેએ કહ્યું કે આ મંદિરમાં રહેવા જેવું નથી. જે કોઈ રાતવાસે રહે છે તે બીજે દિવસે જીવતે બહાર નીકળતું નથી. યક્ષને ત્રાસ વર્ણવ્યે જાય તેવું નથી.
મહાવીર એ વાત સાંભળીને જરા ય ચલાયમાન ન થયા. તેમણે પિતાને નિશ્ચય ન બદલ્યા. તેઓ ત્યાં જ રાતવાસે રહ્યા અને યક્ષે પિતાની બધી શક્તિ મહાવીર પ્રભુને પજવવામાં ખર્ચી નાખી. આખરે એ યક્ષને પ્રભુ મહાવીરના ચરણમાં ઝૂકવું પડયું. યક્ષને પણ ઉદ્ધાર થઈ
