Page Text
________________
..લવાદી ચર્ચામાં આ૦ શ્રી સાગરાનન્દસૂરિજીએ રજૂ કરેલું ખંડન ] મને ક્ષય કર, તે દિવસે જે સાતમપણું છે તેને સૂર્યોદય માનવાનું અમારું મંતવ્ય છે એમ કહેવું ઉડાવી દઈને માત્ર આઠમપણુંજ કાયમ કરવું, તે ઘવતો ચીયાત છે. કારણકે અષ્ટમીને સમાપ્તિઅને તે પછી જ તે દિવસે અષ્ટમીની આરાધના સૂચક સૂર્યોદય હોય તે ટીપ્પણામાં આઠમને કરવી.” વિગેરે વિગેરે એ વર્ગનું એમ કહેવું તે ક્ષય શી રીતે કહેવાય? તેમજ એક દિવસે બે સત્ય નથી. કારણ કે અમે એ વર્ગે લખ્યું તેમ સૂર્યોદય હેવાનું વચન અબુધજનગ્રાહ્ય પણ બની અમે તિથિ સંબંધી કઈ વાત નિર્ધાર કહેતા કે શકે નહિ. સમાપ્તિસૂચક સૂર્યોદયવાળી તિથિ માનતા નથી, પણ શાસ્ત્રજ્ઞા મુજબના સ પૂર્વાતે તેને કહેવાય કે સૂર્યોદયને સ્પર્શનારી તિથિને ના વાક્યધારે સંસ્કારપૂર્વક માનીએ છીએ, આજ્ઞા દિવસે સમાપ્તિ થયેલી હોય તે દિવસે તેવી તિથિ મુજબને સંસ્કાર કર્યા વગર ટીપણામાં જણાવેલ તો સમાપ્તિવાળીજ છે. એટલે સ્પષ્ટ છે કે સવાતને સિદ્ધ ગણીને એ વર્ગ તરફના વિવરણમાં માપ્તિસૂચક સૂર્યોદય અષ્ટમીને છેજ નહિ. અષ્ટજે કહેવામાં આવ્યું છે તે જૈન શાસ્ત્રકારોએ ક- | મીના ક્ષય પ્રસંગે ઉદય અને સમાપ્તિ યુક્ત હેલા સંસ્કારની અપેક્ષાએ જુઠું ને વિધિ છે. સપ્તમીમાં અષ્ટમીના માત્ર ભેગ સમાપ્તિ છે ને જેમ ટીપ્પણમાં ચૌદશને ક્ષય હોય ત્યારે તત્વ- ભેગ સમાપ્તિને તિથિના વ્યપદેશમાં કારણરૂપે તરંગિણીના “તત્ર દોશીતિ ચપરાસ્થSચ- (ખરતર ગ૭વાળા સિવાય) તપાગચ્છ સંઘમાં સંમતિ શિનું પ્રારાવિવિધ ચતુર્વતિ કે શાસ્ત્રકારે માની નથી. ચપવિમાનત” વિગેરે કથનથી શાસ્ત્રકારોએ શ્રી તત્ત્વતરંગિણીકારે મુદ્રિત પ્રત પૃષ્ટ-૧૨ તેરશને દિવસે તેરશ કહેવીજ નહિ, પરંતુ ચૌદ માં જે ના ગંતિ ગાથા ૧૭ ના વિવરણમાં શજ કહેવી એ (પૂર્વા નિયમ અનુસાર “તિથિર્મિનું સાહિત્યવિવાહૃક્ષને વિષે - સંસ્કાર કરવા માટે) સ્પષ્ટ આદેશ કર્યો છે. તેમ મા સ પવ વિવો વાઢક્ષ પ્રમાણિતિ તેજ રીતિ આઠમ આદિના ક્ષયે એકજ સરખી તત્તિવેવ સ્થા’ એમ જણાવીને જે સઘટે છે. ટીપ્પણની આઠમના ક્ષયે સાતમે આઠ- માપ્તિસૂચક નિયમ બતાવ્યો છે, તે ખરતને મનીજ સંજ્ઞા કરવાને બદલે તે દિવસે “સાતમ- આશ્રીને છે. આમ છતાં તે નિયમથી પણ ટીપણું છે સાતમપણું હતું” એવા શબ્દ શ્રી દેવ- ૫ણાની અષ્ટમીના ક્ષય વખતે સાતમમાં સમાપ્તિ સૂર સંઘમાં રજૂ કરવા તે શ્રી દેવસૂર સામાચા- પામેલી અષ્ટમીને તે સાતમનો આખો અહોરાત્ર રીમાં જાણ બુજીને બ્રમ ઉત્પન્ન કરવાનો પ્રયાસ માનવાનું શાસ્ત્રકારે જણાવ્યું છે. નહિ કે તે દિમાત્ર છે તેમજ તેજ પૃષ્ટ-૩ના પેરા-૬ના પેટા વસે સાતમને પણ સૂર્યોદય કે સાતમાં પણ માપિરા ૩ માં આગળ લખતાં એ વર્ગ જણાવે છે નવાનું જણાવ્યું છે. અને તેથી સાતમના સૂર્યોદકે “સાતમના સૂર્યોદયને સાતમનો સૂર્યોદય મા- | યને આઠમનોજ સૂર્યોદય માનવાનો રહે છે, નહિ નવા સાથે અષ્ટમીને પણ સમાપ્તિસૂચક સૂર્યો- કે તે દિવસે સાતમને પણ સૂર્યોદય માનવાનું દય માનવાનું અમારું મંતવ્ય છે.”
રહે છે. ભેગ સમાપ્તિને લઈને એક દિવસે બે આથી ટિપ્પણાની અષ્ટમીના ક્ષયની વખતે | તિથિને વ્યપદેશ માનવાનું નવા વર્ગ સિવાય જૈન શાસ્ત્ર પ્રમાણે સાતમે આઠમ માન્યા વિના આજ સુધી કે શાસ્ત્રકારે કહ્યું નથી. સાતમના દિવસે પણ સૂર્યોદયને સ્પર્શનારી સાત- આથી આઠમના ક્ષય વખતે ક્ષયે પૂ. નિમજ હોય છે. એમ ઉપરના વાક્યમાં કબુલ ક- યમ લગાડીને તે ટીપ્પણાની સાતમના સૂર્યોદયને રીને તે દિવસે અષ્ટમીને પણ સમાપ્તિસૂચક | અષ્ટમીને સૂર્યોદય ગણીને સપ્તમીના સૂર્યોદય:
૧૧
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005673 |
| Book Title | Tithidin ane Parvaradhan tatha Arhattithibhaskar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Pravachan Pracharak Trust |
| Publisher | Jain Pravachan Pracharak Trust |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 552 |
| Language | Gujarati, Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |