________________
૫૨
[ જૈન દષ્ટિએ તિથિરિન અને પરાધન. વર્તમાન ટીપણામાંજ થતી એ તિથિવૃદ્ધિ પણ નપુસક ગણીએ તે દિવસના નિયમે પણ બે સૂર્યોદયને સ્પર્શવાને લીધે જ થાય છે. સૂર્યો. તેમાં કરવા જોઈએ નહિ. જેમ વધેલે શ્રાવણ દયના સ્પર્શના આધારે ગણાતી તિથિ પણ તે કે ભાદ્રપદ માસ સંવત્સરીની અપેક્ષાએ નપુંસક દિવસના ચોવીસ કલાક નિયત થવાથી તે વૃદ્ધિ હોય છતાં તેમાં પફબી વિગેરે પર્વતિથિએ નપું. પામેલી તિથિને બે દિવસની બે તિથિઓજ | સક ગણાતી નથી. માનવી પડે, અને તેથી ભિન્ન માનવી જ પડે. કલ્યાણકતિથિઓને અંગે અધિક મહિને આ કદાચ તિથિઓની સંખ્યા “પંદર” નિયત હેવાથી ખાય નપુંસક છતાં કલ્યાણકપર્વ કરતાં પણ અધિક નામ માત્રની અપેક્ષાએ અવયવ મનાય તે પણ એવું પાક્ષિકાદિ તિથિનું કાર્ય તે મહિનામાં કરાય છે. અગ્ય કહેવાય નહિ.
મુદ્દો ૯-જે નપુંસક તિથિ પિતાનું ફલ (નિપજાવવાને) મુદ્દો ૭-માસવૃદ્ધિ અને તિથિવૃદ્ધિને અંગે આરા- નિપજાવી શકવાને પણ અસમર્થ હોય, તે અન્યના તેથી ધનના નિયમમાં સમાનતા છે કે નહિ ?
પણ વધારે સમર્થ ફલને નીપજાવી શકે કે નહિ? સમાલોચના-તિથિને માટે “ક્ષ પૂર્વે
સમાલોચના–પિતાને માટે અસમર્થ પણ તિથિ વાર્થો, વૃક્ષો વા તથા” એવા વિધિ |
| બીજાને અંગે વધારે ફળ નીપજાવી શકે. અને નિયમનાં વાક્યો છે, તેવાં વાક્યો માસને
પુત્રત્પાદનની અપેક્ષાએ અસમર્થ ગણાતા અંગે શાકારે કઈ સ્થળે કહ્યાં નથી. તેમજ નપુંસકો પણ યુદ્ધ વિગેરેમાં ઈતર પુરૂષાથી પણ માસઅનુષ્ઠાન તિથિની માફક પરિસખ્યાત નથી. અસાધ્ય એવાં કાર્યો કરી શકે છે, તેમ વૃદ્ધિ - તિથિનું પ્રકરણ શરૂ કરીને શાસ્ત્રકારોએ | તિથિ પોતાને માટે અસમર્થ હોય તેટલા માત્રથી ક્ષયે પૂ. વિગેરે કહ્યું છે, માટે તે નિયમ તિથિ- |
2 . ત. બીજાને માટે પણ અસમર્થ હેય એમ કહી ને જ લાગુ કરી શકાય. માસને માટે તે જે તેને | શકાય નહિ. જો એમ ન લઈએ તે લૌકિક મહિનાના નામે નિયમે લીધેલા હોય તે તે બને | ટીપ્પણ પ્રમાણે અમાસ આદિની વૃદ્ધિ વખતે મહિના પાળવાજ પડે. જેમકે ચોમાસી, છમાસી | આરાધનામાં પણ બે અમાસ આદિ માનનાર અને વાર્ષિક તપમાં અધિક મહિનામાં તપસ્યા | વર્ગને પર્યુષણમાં “ ટીપણાનુસાર બે અમાસ હોય કરવી જ પડે છે. વધેલા મહિનામાં સ્વીકત | અને ભા. સુ. બીજા કે ત્રીજને ક્ષય હોય તો” નિયમ ન પાળે તે તોજ ગણાય. પણ લીધેલ | તે વર્ગ તરફથી કહેવાતી પહેલી “નપુંસક” અમાસે નિયમ અધિક તિથિમાં ન પાળે તે તૂટતો નથી. શું ક૯૫ધર જેવું અસમર્થ કાર્ય નહિ થાય? નથી
સંવત્સરી પર્વ એ મહિનારૂપ નથી પણ મહિ. થતું? અર્થાત્ થાયજ છે. નામાંની તિથિરૂપ છે.
મુદ્દો ૧૦-પક્ષના (પંદર) ૧૫ રાત્રિ-દિવસ અને
ચતુર્માસ તથા વર્ષના અનુક્રમે ૧૨૦ અને ૩૬૦ રાત્રિમુદ્દો ૮-વૃદ્ધિના પ્રથમ માસને તથા પ્રથમ તિથિને
દિવસ ગણાય છે, તે તથા પર્યુષણને અંગે વીસ રાત્રિ નપુંસક કહેવાય કે નહિ ?
સહિત માસ અને સીત્તેર રાત્રિ-દિવસ ગણાય છે, તે ના–વૃદ્ધિના પ્રથમ માસ કે પ્રથમ વારની અપેક્ષાએ ગણાય છે કે તિથિ અને માસની તિથિનું સર્વથાજ નપુંસકપણું નથી.
અપેક્ષાએ ગણાય છે? જે તિથિ વૃદ્ધિ પામેલી હોય તે તિથિ તેની સમાલોચના-દિવસ, રાત્રિ, પક્ષ, ચતુર્માસ અપેક્ષાએ નપુંસક ગણવા છતાં અન્યની અપે- અને વર્ષના રાત્રિ-દિવસને વ્યવહાર કર્મમાસની ક્ષાએ નપુંસક ન ગણાય. જે અન્યની અપેક્ષાએ , અપેક્ષાએ છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org