________________
૧૦૦: આભના ટેકા
સલામ કરસન ભગતને!
વર્ષો પહેલાંની એટલે કે લગભગ નેવું વર્ષ પહેલાંની આ વાત છે. નેવું વર્ષ એ કાંઈ બહુ પુરાણી વાત ન કહેવાય. સૌરાષ્ટ્રનું પીઠવા જાળ નામે એક નાનું ગામ. ગામમાં એક ભલો માણસ રહે. કરસન એનું નામ. ધંધો લુહારનો. કામ લોઢા સાથે પણ હૈયું તો જાણે મીણનું બનેલું ! દયા તો રૂંવે-રૂંવે ભરેલી. ભૂખ્યાને ભોજન કરાવે અને તરસ્યાને જળ આપે, થાક્યાને વિસામો દે. આવાં બધાં કામો જોઈ લોકો એને ભગત કહેતા. એ નામે જ ઓળખાય. અને વાત પણ સાચી. કોઢમાં થોડું ઘણું કામ કરીને ભગત નીકળ્યા જ હોય. ગાયોને ઘાસ નીરે, પંખીઓને ચણ નાંખે, કૂતરાને રોટલા દે. આ જ તેમનું કામ!
બેઠી દડીનું શરીર, ભીનો વાન; પણ આંખો પાણીદાર. કોઈનું યે દુઃખ ભાળ્યું ન જાય. સ્વભાવે ભારે ટેકીલા. ગામ આખામાં એમની શાખ સાચા અને ધર્મી તરીકેની. પણ એકવાર ગામમાં એવું થયું કે સાંભળનાર વિચારમાં પડી જાય.
દિવસ હતો હુતાશનીનો, હોળીનો. નાનું એવું ગામ. એ પંથકના ગામમાં એવો રિવાજ કે એ દિવસે બધા કાંઈ ને કાંઈ ભૂંડું બોલે. દરેકે દરેકને અપશબ્દ બોલવાના! ભલે એકવાર તો એકવાર, પણ ગાળ બોલવાની.ગામચોરા પાસે આખું ગામ ભેગું થયું હતું. વારો આવે તેમ એક-એક જણ મોમાંથી અપશબ્દ ઓકતો જાય ! એવામાં કરસન ભગત ત્યાંથી પસાર થતા બધાએ જોયા અને આડા ઊભા રહી તેમને આંતર્યા :
ભગત, ડું બોલો. ભગત કહે : જિંદગીમાં નથી બોલ્યો તો આજે કાં બોલું?
ટોળું જીદે ચડ્યું. ગામના મુખી પણ એમાં ભળ્યા! ગામમુખી કહેઃ ભગત ગાળ બોલે તો ગામને જે લાગો ભરવાનો છે તે માફ કરી દઈશ. આવી લાલચે. પણ ભગત એકના બે ન થયા.
ટોળું જીદ કરતું રહ્યું. મુખીનો મૂક્કો મજબૂત થયો. એનું મન વળે ચડ્યું.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org