________________
குழுழுழுழுழுழுகுகுகுகுகுகுகுகுகுகுகுகுகு
કલ્પસૂત્ર (4) દેવને ઇન્દ્રદત્ત દેવદુષ્ય વસ્ત્ર કાંઇક અધિક એક વર્ષ પછી ઉતરી ગયા બાદ અચેલકપણું હતું. 5 માંડણી મધ્યના બાવીશ તીર્થંકરોને દેવદુષ્ય વસ્ત્ર બે ઘડી આયુષ્ય બાકી રહેલ ત્યાં સુધી રહેલ હતું. તેથી તેઓ વસ્ત્ર રહેલ ત્યાં સુધી સચેલક અને પછી ઘડી અચેલક હતા.
(૨) ઔદ્દેશિક કલ્પ :
સાધુ અથવા સાધ્વીજીઓના માટે કરેલ આહારાદિક ઔશિક આહારાદિ કહેવાય. પહેલા અને છેલ્લા તીર્થંકરના વારાના સાધુ-સાધ્વીઓને કોઈપણ સાધુ-સાધ્વીના નિમિત્તે બનાવેલ, આહારપાણી વજ્ર પાત્ર વિગેરે કલ્પતા નથી. મધ્યના બાવીશ તીર્થંકરોના વારાના સાધુસાધ્વીઓને જે સાધુ-સાધ્વીના નિમિત્તે આહારાદિ કર્યા હોય તેમને જ ન કલ્પે બીજા સાધુસાધ્વીઓને કલ્પે. F (૩) શય્યાતર કલ્પ :
જે મકાનમાં સાધુ કે સાધ્વી ઉતર્યા હોય તે મકાનનો માલિક શય્યાત્તર કહેવાય. તેનો આહાર, પાણી, ખાદિમ, સ્વાદિમ, વસ્ત્ર, પાત્ર, કંબલ, ઓઘો, સોય, અસ્તરો, નેરણી અને કાન ખોતરણી એ બાર પ્રકારનો પિંડ સર્વ તીર્થંકરોના વારાના સર્વ સાધુ કે સાધ્વીઓને લેવો કલ્પે નહીં. શય્યાત્તરનો પિંડ લેવાથી જો તે રાગી બને તો સાધુ કે સાધ્વીઓના નિમિત્તે બનાવીને આહારાદિક વહોરાવે, તેથી છકાય જીવોની હિંસાનું પાપ સાધુ-સાધ્વીઓને લાગે, તાજો અને સારો આહારાદિ મળવાથી લાગતા પાપને ભૂલી જઈ સાધુ તેના આહારાદિ લેવાનું છોડે નહીં, આત્મભાન ભૂલી જાય. એ સાધુઓ દૂર ગયા હોય તો પણ સારા આહારપાણીની લાલચે પાછા ત્યાં જ આવી રહ્યા કરે, એથી ઘણા મોટા દોષો ઉત્પન્ન થાય, જે સાધુજીવન માટે યોગ્ય નથી. લોકમાં જે સાધુ
સાધ્વીઓને રહેવા જગ્યા આપે તેમને આહારાદિ વસ્તુઓ પણ આપવી પડે, એવી અસર ઉત્પન્ન થાય તેથી સાધુ સાધ્વીઓને રહેવા જગ્યા મળવી પણ દુર્લભ થાય. એ દોષ પણ શય્યાત્તર પિંડ લેનારને લાગે છે તેથી શય્યાત્તર પિંડ લેવો નહીં. એ પિંડ ન લેવાથી સાધુઓની નિસ્પૃહતાની
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
55
૩
www.jainelibrary.org
