________________
કલ્પસ
છે
4444444444
વાયુભૂતિ ! આ શરીર એજ આત્મા છે કે શરીરથી અલગ કોઈ આત્મા છે, એવો તને જે સંશય વ્યાખ્યાન છે તેથી તું વેદના પદોનો અર્થ બરાબર સમજ્યો નથી. કારણ કે તું “વિજ્ઞાનઘન ) એવૈતેભ્યોભૂતે” ઇત્યાદિ વેદપદોથી એમ સમજે છે કે, ભૂતોથી આત્મા જુદો નથી. પરંતુ “સત્યેનલભસ્તાસાહિ એષ બ્રહ્મચણ નિત્ય જ્યોતિર્મયો શુદ્ધો, વંહિપશ્યત્તિ ધીરા યતય : સંયતાત્માનઃ '' - એટલે આ જ્યોતિર્મયશુદ્ધ આત્મા સત્યથી, તપથી અને બ્રહ્મચર્યથી મેળવી શકાય છે એટલે જાણી શકાય છે. એ આત્માને સંયમિત આત્માવાળા સાધુપુરૂષો જોઇ શકે છે. આ વેદપદોથી પાંચ ભૂતોથી અલગ આત્મા છે એમ સિદ્ધ થાય છે. તેથી શરીર એજ આત્મા
જુદો નથી એ તારી માન્યતા બરાબર નથી. વળી “વિજ્ઞાનઘન એવૈભ્યો ભૂતેભ્ય:” એ પદનો કઈ અર્થ પણ ઇન્દ્રભૂતિને જે રીતે સમજાવેલ તે રીતે વિસ્તારથી પ્રભુએ વાયુભૂતિને પણ સમજાવ્યો. E B એ સાંભળી સંશય નાશ પામવાથી પ્રતિબોધ પામેલા એવા વાયુભૂતિ પણ પોતાના પાંચસો કે
વિદ્યાર્થી શિષ્યો સહિત પ્રભુ ચરણે વિનીત ભાવે નમી પડી, પ્રભુ પાસે દીક્ષા લઇ પ્રભુના શિષ્ય ગ્ન થયા અને પ્રભુ પાસેથી ત્રિપદી પામી, દ્વાદશાંગીની રચના કરી. ઇતિ તૃતીય ગણધર / ૩ /
એ પછી વ્યક્ત પંડિત પણ પોતાના પાંચસો વિદ્યાર્થી શિષ્ય પરિવાર સાથે પ્રભુ પાસે સંશય પૂછવા આવ્યા, ત્યારે પ્રભુએ કહ્યું કે, “હે વ્યક્ત ! તને પાંચભૂત વિષે વેદપદોથી શંકા થઈ તે તારી શંકા અયોગ્ય છે કારણ કે, “યેન સ્વપ્નો પંચવૈસકલ ઈત્યેષ બ્રહ્માવિધિજસા વિશેય:”
આ પદનો અર્થ તું એવો સમજે છે કે પાંચભૂત જેવી કોઈ વસ્તુ જ આ જગતમાં નથી. આ . જગતમાં બધું જ સ્વપ્ન સમાન છે. આ પદમાં જે બધું સ્વપ્નમય છે એમ જણાવ્યું છે તેનો અર્થ છે આત્માને પરમાત્મા બનાવવા માટે સ્ત્રી, પુત્ર, કુટુંબ, પરિવાર, ધનસંપત્તિ વગેરે સ્વપ્નમાં મળ્યા રે જેવી છે એ વસ્તુઓ પર આસક્તિ કરવા જેવી નથી. આ આત્મા આ બધી વસ્તુઓને સ્થિર અને પોતાની માની એના માટે પ્રયત્ન કરતો છતો ઘણોજ દુઃખી થઈ ગયો છે. અનંત કાળ સુધી અનંત ભવભ્રમણ કરતો અસહ્ય અનંત દુ:ખોનો ભોગવનાર થયો છે. આત્માને દુઃખ મુક્ત થવું હોય તો
૨૦૯
44444444444444444444
w
r ty
For Personal & Pa
ebryong
