________________
નિવેદન નવમું.
(१०७) જંબુદ્વીપ ફરતે લવણ સમુદ્ર છે, તેની ફરતા બીજા દ્વીપે છે, એમ આગળ બમણું બમણું માપ લેતા જવું ( પદ્ય
सर्वेषामुत्तरे मेरु-लोकालोकश्च दक्षिणे । विदूरभावादकस्य, भूमलेखागतस्य च ॥ दक्षिणोपक्रमः सूर्यः, क्षिप्तेषुरिव xxx॥ ज्योतिषां चक्रमादाय, सततं परिगच्छति ॥
( मत्स्य पुराए स. १०) મેરૂ સ્થિતિ માટે જુદા જુદા મતો–મેરૂ ગાયના પુચ્છ જેવો છે-વિષ્ણુપુરાણ. ધતુરાના કુલ જેવો છે–પદ્મપુરાણ. ચોખંડેભાગુરિવચન. અષ્ટ ખુ ટે-સાવરણ મત. સપ્ત ખુણો-અત્રિમત. સહસ્ત્ર मुट-भृगुमत. शुभेसा पाणी -गी. गाण-मन्यमते. यामुट। -मत्स्यपुराणे. [ सतमत. ८3 ]
क्षेत्रा-उत्तराकुरवो रम्यं, वर्ष हैमवतं तथा । भद्रावकेतुमालं च, तथा वर्षमिलावृतम् ॥ भारतं हरिवर्ष च, तथा किंपुरुषावृतं । एतान्यष्टौ तु वर्षाणि, पुण्यानि कथितानि तु ॥
(पर्तिपुराणे) सावत, तुमास, हि२७य, ४, २भ्य, भाव, भरत, निर, परिवष, सेभ नव क्षेत्र। छ [ भृगशीष ]
ભરતક્ષેત્રभारतस्तु जम्बूद्वीपस्य नववर्षांन्तरगतो नवमो वर्षः ॥ उत्तरं यत्समुद्रस्य, हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् । वर्ष तद् भारतं नाम, भारती यत्र संततिः ॥ नवयोजनसाहस्रो, विस्तरोऽस्य महामुने !। कर्मभूमिरियं स्वर्ग-मपवर्ग च गच्छताम् ॥
। विष्णुपु२।५ २ २ २. अध्याय. 3 ) हिमाहू दक्षिणं वर्ष, भरताय ददौ पिता
तस्माच्च भारतं वर्ष, तस्य नाम्नो महात्मनः [ भाडेय पुराण भरत वर्णन नामाध्याय: ५७. ]
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org