________________
હવે છેલ્લું સમજવાનું રહ્યું કે અર્વાચીન અને લય પણ કરે છે. અને નવા વિશ્વનું અને પ્રાચીન વિવરચના (Cosmology)ના સર્જન પણ કરે છે. તેને બ્રાહ્મણે મહાલવા સિદ્ધાંત મુજબ અનંત અને અનાદ્ધિ (Infi- કહે છે. એમ બીજા શબ્દોમાં કહીએ તે nite) શું શું છે ? અંતિમ કક્ષાનાં ત્રણે હિંદુ ધર્મનાં શાત્રે તેને વિરાટ પુરુષ કહે સત્ય અનંત અનાદિ છે. (૧) પહેલું અનંત છે, ક્રિશ્ચિયને મારટર ઓફ ધી યુનિવર્સ સત્ય આધુનિક વિજ્ઞાન મુજબ અવકાશ કહે છે. મહાભારતને આ અંગે એક સુંદર | (Space) છે. - આકૃતિનું લંબગોળાકાર બ્લોક નીચે મુજબ છે : વિક “રીલેટીવીટી”ના સિદ્ધાંત મુજબ ૨ રવાઃ સમુપાસ તે, રિાવ સહિત (Fninite) સાબિત થયું છે. પરંતુ
હતિ હેતિ વેવાનિનો 1 વિશ્વ જેમાંથી ઉત્પન્ન થયું છે અને વિશ્વને बौद्धा बुद्ध इति प्रमाण पटवः . Hi-** (Creation and Dissolution of
. "તિ તૈયાર છે. the universe) થઈ જાય છે, તે અવકાશ
अर्हन्नित्यथ जैन शासनरता : (Space) અનંત છે. અવકાશ આપણને વાદળી (Blue) રંગનું લાગે છે કારણ કે આપણા વાતા
' મેતિ મીમાંસાઃ | જાને રંગ વાદળી છે. અવકાશયાત્રીઓ સોગચંનો વિધાતુ વાંછિત પરું આપણા વાતાવરણ બહાર નીકળી અવકાશ
જૈવયનાથો હરિ એ છે અને ફેટા લે છે તેથી જણાય છે કે (૧૭) વિશ્વ કેણે રચ્યું અને કેવી રીતે અવકાશ સંપૂર્ણ કાળું (Dark) છે. તેથી જ રચાયું તે આપણે ઉપર જાઢ્યું. એટલે જ શાસ્ત્રોનું વિજ્ઞાન આ કાળ અવકાશને કાળિકા મહત્વનો પ્રશ્ન આધુનિક વિજ્ઞાનીઓને મૂંઝવી અને મહાકાળી કહે છે. મહાકાળીનું શાસ્ત્રોમાં રહ્યો છે. જ્યારે તેની ગણતરીઓ અને સાથે અષત મહતવ છે. એટલે પહેલું અનંત શાસ્ત્રોમાં હજારો વર્ષોથી આપવામાં આવેલ સત્ય છે મહાકાળી (Space) (૨) બીજું છે કે વિશ્વ ક્યારે રચાયું, વિશ્વનું આયુષ્ય
નંત સત્ય છે કાળ (Time). આવું વિશાળ કેટલું, કેટલું વીત્યું છે અને કેટલું વીતવું વિશ્વ ઉત્પન્ન થાય છે, ત્યારે કાળ (Time) બાકી છે તેની અકબંધ ગણતરીઓ નીચે ચાલુ જ હે છે. વિશ્વને લય થાય છે, ત્યારે મુજબ છે. પણ કાળ (Time): ચાલુ જ રહે છે શાસ્ત્રોનું ગણિત અને કાળગણિત અને જ્યારે નવું વિશ્વ સર્જાય છે ત્યારે પરમાણુથી શરૂ થાય છે. હળવા ગ્યાસ હાઈપણ કાળની કે અતિ (Time) ચાલુ જ જનના (Atom) અણુના કેન્દ્ર પ્રેટોન(Proton)
હોય છે. શાસ્ત્રોમાં ટાઈમને કાળ અગર ની આસપાસ ઈલેકટન(Electron)નો ઘૂમ- પહામળ કહેવાય છે. એટલે બીજું અનંત વાનો કાળ તે સૂક્ષ્મમાં સૂક્ષમ કાળ છે તેની સત્ય છે મહાકાળ (૩) ત્રીજું અનંત સત્ય સ્પષ્ટ વ્યાખ્યા (Formula) તર્કસંગ્રહના છે પરમેશ્વર કે જે વિશ્વની ઉક્તિ કરે છે નીચેના લેથી દર્શાવેલી છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org