Vinshati Vinshika Shabdasha Vivechan Uttararddha

SR No.: 005544
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Total Pages: 240
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 108

૯૭
0 આલોયણાંવિંશિકાd થાય છે અને પંચાશકની ટીકામાં તેનો અર્થ ગીતઃ કર્યો છે. અને તે સહુ શબ્દનું વિશેષણ છે. પંચાશકમાં અને ઘનિર્યુક્તિમાં સત્ત શબ્દના બદલે સપો શબ્દ છે. ગાથાર્થઃ
શસ્ત્ર કે વિષ કે દુઃસાધિત વેતાલ કે દુર્ગાપારી કે અવગણના કરાયેલો કોધિત શત્રુ તે નુકસાન નથી કરતો કે જે દુર્લભબોધિપણું અને અનંતસંસારીપણું જેવું નુકસાન ઉત્તમાર્યકાળમાં અનુરિત ભાવશલ્ય કરે છે. ભાવાર્થ:
સામાન્ય રીતે જીવ મિથ્યાત્વના પરિણામથી જ દુર્લભબોધિ અને અનંતસંસારી બને છે. મંદ મિથ્યાત્વની અવસ્થામાં કે સમસ્વાદિની અવસ્થામાં તો જીવ સુલભબોધિ કે અલ્પ સંસારી બને છે. જેમ જેમ વિપર્યાસ અધિક તેમ તેમ સંસાર પણ અધિક અને દુર્લભબોધિતાની પ્રાપ્તિ.
માયાદિ ત્રણ શલ્ય મિથ્યાત્વ સાથે અવિનાભાવી સંકળાયેલાં છે. તેથી તે શલ્યકાળમાં મિથ્યાત્વ જેટલું ઉત્કટ હોય તેટલી સંસારની વૃદ્ધિ, અને ઉત્કટ મિથ્યાત્વના કારણે જ જન્માન્તરમાં સન્માર્ગની અપ્રાપ્તિરૂપ દુર્લભબોધિપણું પણ પ્રાપ્ત થાય છે. તેથી ઉત્તમાર્થીકાળમાં એટલે કે જીવનના અંત સમયે અનશનના કાળમાં, શક્તિના પ્રકર્ષથી થતી સાધનામાં જીવે અવશ્ય ત્રણે પ્રકારનાં ભાવશલ્યનો ઉદ્ધાર કરવો જોઇએ. આ વાતનું ગાંભીર્ય સમજાવવા માટે પ્રસ્તુતમાં અનેક દૃષ્ટાંતો બતાવવામાં આવ્યાં છે, જેથી જીવ જાગૃતિપૂર્વક ઉચિત યત્ન કરીને શલ્યોનો ઉદ્ધાર કરે. I૧૫-૧૪/૧પણા
तो उद्धरंति गारवरहिया मूलं पुणब्भवलयाणं । मिच्छ इंसणसल्लं मायासल्लं नियाणं च ॥१६॥ तत उद्धरन्ति गौरवरहिता मूलं पुनर्भवलतानाम् ।
मिथ्यादर्शनशल्यं मायाशल्यं निदानं च ॥१६।। અqયાર્થ:
તો તે કારણથી ગાથા ૧૪-૧૫માં બતાવ્યું કે ભાવશલ્યોનો ઉદ્ધાર કરવામાં ન આવે તો દુર્લભબોધિપણું અને અનંતસંસારીપણું પ્રાપ્ત થાય છે, તે કારણથી ભરવાદિયા ગારવથી રહિત એવા મુનિઓ ગુમવતયાળ માં પુનર્ભવલતાના મૂળ જેવા મિરછદં છું મિથ્યાત્વશલ્યને, મારું માયાશલ્યને અને નિયામાં ૪ નિદાનશલ્યને ડદ્ધાંતિ ઉદ્ધરે છે.