________________
વીરસ્તુતિરૂપ દોઢસો ગાથાનું સ્તવન | ઢાળઃ ૨ | ગાથા ઃ ૬-૭ પ્રહરણાદિની પૂજા કરી છે તેમ જિનપ્રતિમાની પૂજા કરી છે માટે જેમ પ્રહરણાદિ પૂજ્ય નથી તેમ જિનપ્રતિમા પણ પૂજ્ય નથી પરંતુ દેવસ્થિતિથી જ સૂર્યાભદેવે જિનપ્રતિમાની પૂજા કરી છે. આ પ્રકારે શ્રીરાયપાસેણીસૂત્રનું અર્થઘટન કરનાર સ્થાનકવાસીઓને ગ્રંથકારશ્રી કહે છે કે જેમ ભરત મહારાજાએ ચક્રરત્નની પૂજા કરી તે ચક્રવર્તીપણાની મર્યાદાથી કરેલ છે અને ભગવાનના કેવળજ્ઞાનની પૂજા કરી અર્થાત્ મહોત્સવ કર્યો તે ભગવાનના કેવળજ્ઞાન ગુણની ભક્તિથી કરેલ છે. તેથી તે બેમાં જેમ અંતર છે તેમ સૂર્યાભદેવની પ્રહરણાદિ પૂજામાં અને જિનપ્રતિમાની પૂજામાં અંતર છે; કેમ કે સૂર્યાભદેવ વિમાનના અધિપતિ દેવ છે તેથી સમ્યગ્દષ્ટિરૂપે સુપ્રસિદ્ધ છે અને જિનપ્રતિમા પૂજનીય ન હોય તો સમ્યગ્દષ્ટિ દેવ જિનપ્રતિમાની પૂજા કરે નહિ. માટે સૂર્યાભદેવની જિનપ્રતિમાની પૂજાથી જિનપ્રતિમા પૂજ્ય છે એમ ફલિત થાય છે. ર/કા અવતરણિકા :
શ્રીરાયપાસેણીસૂત્રમાં સૂર્યાભદેવના અધિકારમાં કહ્યું છે કે મારું પૂર્વનું હિત શું છે અને પશ્ચાત્ હિત શું છે તેનાથી માત્ર દેવભવની અપેક્ષાએ હિત પર્યવસાન પામે છે અને તે રીતે પ્રતિમાની પૂજા આલોકના અભ્યદય માટેનું કારણ છે, મોક્ષનું કારણ નથી માટે મોક્ષાર્થીએ પ્રતિમાની પૂજા કરવી ઉચિત નથી એમ સ્થાનકવાસી કહે છે. તેનું નિરાકરણ કરીને પૂર્વ હિત શબ્દથી પૂર્વભવનું હિત ગ્રહણ કરવું છે અને પશ્ચાત્ શબ્દથી પરલોકનું હિત ગ્રહણ કરવું છે તે બતાવવા અર્થે ગાથા-૧૦ સુધી કહે છે – ગાથા :
પહિલે ભવ પૂરવ કહે, જ્ઞાતા દર્દૂર સંબંધ; લાલ રે, પચ્છા કઠુઆ વિષય કહ્યા, વલી મૃગાપુત્ર પ્રબંધ. લાલ રે.
તુજ૦ ૭ ગાથાર્થ :
જ્ઞાતાસૂત્રમાં દદુર-દેડકાના સંબંધનું દષ્ટાંત છે, ત્યાં પૂર્વ શબ્દ, પહેલો ભવ કહે છે. વળી મૃગાપુત્રનો પ્રબંધ છે ત્યાં પશ્ચાત્ કટુ વિષય કહ્યા છે પાછળ કટુ ફળવાળા વિષય કહ્યા છે. 1ર/૭ll
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org