Page Text
________________
પ્રથમ પરિરોજ તે નિયમ વિધિ–અર્થાત્ પુરેડાશ માટે ચેખાની નિષ્પત્તિ અવઘાતથી (મુસળથી ખંડીને) કરવી, નખવિદલનથી નહિ. આમ અવઘાત પ્રાપ્ત થાય છે. અને નખવિદલન આદિની અર્થાત વ્યાવૃત્તિ થાય છે. નાનાસાધનસાધ્ય1િણામેરાધનEાતાવઝાદ થાયરસાધનય વાઘો વિધિવિમવિધિઃ બર્થલંઘ૬, પૃ ૧૬. (અલગ અલગ સાધનથી સાધી શકાય તેવી ક્રિયામાં એક સાધનની પ્રાપ્તિ થતાં બીજા સાધનની પ્રાપ્તિ કરાવનાર વિધિ તે નિયમનિધિ). પણ એટલું ધ્યાનમાં રહે કે અવઘાત અને નખવિલન ક્રિયાઓ સાથે નથી થઈ શક્તી.
द्वयोः शेषिणोरेकस्य शेषस्य वा एकस्मिन्छेषिणि द्वयोः शेषयो नित्यप्राप्तौ शेष्यन्तरस्य शेषान्तरस्य वा निवृत्तिफलको विधिस्तृतीयः । यया अग्निचयने-" इमामगृभ्णन् रशनामृतस्येत्यश्वाभिधानीमाद" इति, यथा वा चातुर्मास्यान्तर्गतेष्टिविशेषे गृहमेधीये “आज्यभागो यजति" इति । अग्निचयने अश्वरशनाग्रहणं गर्दभशनाग्रहणं चेति zયમનુષેણ . તગાશ્વશનારદને “મામાન' તિ મો વિ रशनाग्रहणप्रकाशनसामर्थ्यरूपान्नित्यं प्राप्नोतीनि न तत्प्राप्त्यर्थः, तदप्राप्तांशपरिपूरणार्थों वा विधिः, किं तु लिङ्गाविशेषात् गर्दभरशनाग्रहणेऽपि मन्त्रः प्राप्नुयादिति तन्निवृत्त्यर्थः । तथा गृह मेधीयस्य दर्शपूर्णमासप्रकृतिकवादतिदेशादेवाज्यभागौ नित्यं प्राप्नुतः इति न तत्र विधिः तत्प्राप्त्यर्थः, तन्नियमार्थों वा, किन्न्वतिदेशात प्रयाजादिकमपि प्राप्नुयादिति तन्निवृत्यर्थः। गृहमेधीयाधिकरण[पू मी. सू. १०.७.९]पूर्वपक्षरीत्येदमुदाहणं यत्र काचिदुदाहर्तव्यमित्युदाहृतम् ।
બે શેરી (અંગી)ના સંબંધમાં એક શેષ (અંગ) કે એક શેષના સંબંધમાં બે શેષ નિત્ય પ્રાપ્ત હોય ત્યારે બીજા શેષી કે બીજા શેષની નિવૃત્તિ એ જેનું ફળ છે તે ત્રો જો વિધિ (પરિસંખ્યા). જેમ કે અગ્નિચયન માં “મામાન નાનામૃતસ્થ (૪તની–વાની કે સત્યની આ રાશ તેમણે પકડી) એમ કહેતાં અશ્વાભિધાનીને પિકડે છે અર્થાત્ પકડવી”. અથવા ચાતુર્માસ્યની અન્તગત ગૃહમેધીય નામની એક ઈષ્ટમાં “આ ભાગનું યજન કરે છે (કરવું).” અગ્નિચયનમાં અશ્વની રાશનું ગ્રહણ અને ગધેડાની રાશનું ગ્રહણ બને કરવાના છે. તેમાં અ8. રચના-ગ્રહણમાં “Br =' એ મંત્ર રશનાના ગ્રહણુરૂપ અર્થના પ્રકાશનના સામરૂપ લિંગથી જ નિત્યપ્રાપ્ત છે તેથી અવાજધાનીમા' (અશ્વાભિધાનીને પકડવી) એ વિધિ તે મંત્રની પ્રાપ્તિને માટે નથી (અર્થાત અપ્રાપ્તની પ્રાપ્તિ કરાવનાર અપૂર્વવિધિ નથી. અથવા તેના અપ્રાપ્ત અંશના પરિપૂરણને માટે (નિયમ) વિધિ નથી; પણુ (રાનાગ્રહણુરૂપ અર્થના પ્રકાશન સામર્થ્યરૂ૫) લિંગ સમાન હોવાથી ગર્દભરચનાગ્રહણમાં પણ મંત્ર પ્રાપ્ત થાય તેની નિવૃત્તિને માટે આ વિધિ છે (તેથી
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005539 |
| Book Title | Siddhantalesa Sangraha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Esther A Solomon |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 1990 |
| Total Pages | 624 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |