Page Text
________________
पुग्धस्वत्वस्यादीदपत् ॥१२॥
पुग्धस्वत्वस्यानिमित्तं स्यात् । क्व अदीदपदिति ॥.
त्यदायकारष्टाविधेः ॥१३
त्यदाद्यकारष्टाविधेरनिमित्तं स्यात् क्व या सा
પુર્વે આગમ) સ્વનું (નિર્મિત નહીં થાય) જેમ કે અનુપ૧ ૨
(ાંતહીી પ્રમાણે લાગતો) પુળ્ આગમ ( આ પરિભાષાને કારણે) હસ્વનું નિમિત્ત નહીં થઇ શકે. ક્યાં ? અવીવપત્ માં. 20
વ વગેરેના (અન્ત્યના જ્ઞ થાય છે તે પ્ લાગવાનું નિમિત્ત નહીં થાય), જેમ કે વા મા ૧૩||
ચંદ્ર વગેરેના (અન્ત્યનો ચરાવીનામઃ । શ્રી) જ્ઞ થાય છે તે ( ગનવત્તરાર્। પ્રમાણે થતા) ટાપુનું (આ પરિભાષાને કારણે) નિમિત્ત નહીં થઇ શકે. ક્યાં (નહીં થઇ શકે)? યા। સા માં.201
શુંકાકાર કહે છે કે અહીં પ્રકૃતિભૂત દી અને પ્રત્યય વિષે એ બેના પૂર્વ-પર રૂપ સંબંધ-સૈનિપાતને કારણે આકાર આઇસ નિમિત્ત ન થઇ શકે.પરિણામે ઇષ્ટ રૂપ સિદ્ધ ન થઇ શકે એ આ પરિભાષાનો દોષ થશે,અહીં શંકા થાય કે પુદ્દે આગમ વિઘ્ન હોવાથી આદ્યન્તી વિસ્તો પ્રમાણે અંગને અંતે થશે અને તેનો અવયવ હોવાથી તે-પોતાનો અવયવ-પોતાને જ વ્યવધાન રૂપ ન ચઇ શકે એ ન્યાયે વ્યવધાનભૂત ન થાય. પરિણામે સંનિપાતનો નાશ કરનાર નહીં બને અને ઇષ્ટ રૂપ સિદ્ધ થશે.(કે.) કહે છે કે એ પ્રકારની શંકાને અવકાશ નથી, કારણ કે પરિભાષાનો દોષ બતાવનાર માને છે કે અહીં પુર્દૂ આગમ અંગનો જે ઞ-કાર છે તેનો અવયવ છે એનું કારણ એ કે આંનંદી સૂત્રમાં શ્રવણ તો.આ (આમ્) નું જ થાય છે. તેથી પુ વ્યવધાન રૂપ થશે અને દોષ આપશે.નાગેશ માને છે કે પુ અંગનો અવયવ હોય તો પણ દોષ આવશે અને સિદ્ધાન્તી એટલું જ સૂચથવા માગે છે કે આ સંનિપાત પરિભાષા અનિત્ય છે. 20 અવીવવત્ - વા ધાતુનું પ્રેરકનું રુદ્ કરતાં જીઇજીવવુવાત્તઃથી ગદ્ થતાં ગ વા નિ ત્ એ સ્થિતિમાં િિશ્રતુન્નુમ્યઃ રિ વટાપ્રમાણે વન્ત ને વક્ થતાં વ્રત ન પતે એ સ્થિતિમાં તિી પ્રમાણે પુષ્ઠ થતાં ગ વર્ગ હૈં → પ્રેરકમાં પ૨ પર ચતાં ગો વટ્ટુપપાવાઃ કસ્યઃ। પ્રમાણે અંગની ઉપપ્પા સ્વ થતાં અ વ પ તેએ સ્થિતિમાં ક્રિ પ્રમાણે ધાતુના અભ્યાસ સંક ન હોય તેવા પાપ નો વિર્ભાવ અને વિ શેષઃ। પ્રમાણે વિભાગ શેષ રહેતાં અ વ ણિ પહે હૈં → આ વર્ષ ૪ એસએ સ્થિતિમાં કન્વનિ પરેડન હોવે પ્રમાણે સન્વય થતાં સત્ત્વતઃ। પ્રમાણે અભ્યાસના અકારનો જ્ઞ-કાર થતાં આ વિષપુ ૬ અત્ એ સ્થિતિમાં સો સો। પ્રમાણે અભ્યાસના લઘુનો દીર્ઘ થતાં ગેરનિતિ પ્રમાણે (૬) નો લોપ થઇને અરીપત, રૂપ સિદ્ધ થાય છે. નિ અહીં જ્ઞ વાપ્ નિષત્ ત્ એ સ્થિતિમાં વપ્ ની ઉપધાનો હસ્ત થશે, પરંતુ પુદ્દે આગમ -કારાન્ત ધાતુ અને ર્િ એ બેના સંબંધને કારણે થયો છે અને પુર્વા આગમને કારણે વા નો આ-કાર ઉપધા થયો છે. તે જો હસ્વ થાય તો જે સંનિપાતને કારણે પુ થયો છે તે નષ્ટ થશે, કારણ કે હસ્વ થતાં આ રહેશે નહીં.પરંતુ સંનિપાત પરિભાષા પ્રમાણે પુ એ સંનિપાતના વિઘાતનું કારણ ન થઇ શકે. પરિણામે સદ્દીપણ્ એ ઇષ્ટ રૂપ સિદ્ધ ન થઇ શકે, પરંતુ આ પરિભાષા અનિત્ય છે તેથી રૂપ સિદ્ધ થશે.અહીં મૈં વાર્ નિ પર્ ર્ એ સ્થિતિમાં પુ આગમ ર્િ ને કારણે થાય છે તે જોયું, જયારે ઉપધા હસ્વ ।િ ની પર રહેલ ચહ્ ને કારણે થાય છે. આમ આગમની અપેક્ષાએ હસ્વ બહિરંગ છે તેથી હવ અસિદ્ધ ઠરશે અને તેની દૃષ્ટિએ જ્ઞા-કાર હસ્વ થયો જ નથી તેમ સમજાશે પરિણામે સંનિપાતનો વિષાત નહીં થાય અને ઇષ્ટ રૂપ થઈ શકશે એવી દલીલ કલ્પીને (ના.) નોંધે છે કે સેનિપાત પરિભાષા અસિદ્ધની પણ નિવૃત્તિ કરે છે. અંતે આ પરિભાષા અનિત્ય છે એમ સમજાય છે અને ઇષ્ટ રૂપ થશે..
207
ચત્ મુ / ત ્ મુ નૃત્યવાવીનામઃ । અંત્ય મન્ત્ ( ૢ )નો ૧ થઇને મતો મુળે । થી પરરૂપ એકાદેશ થતાં ૪ સુ / તે સુ (તોઃ સઃ સાવનત્ત્વયોઃ । પ્રમાણે રત્ના નો સ્ થતાં મેં મેં એ સ્થિતિમાં સ્ત્રીલિંગ કરતાં, હૈં અને મેં અવન્ત છે તેથી બનાવતરાપૂ પ્રમાણે
Jain Education International
२९९
For Personal & Private Use Only
www.jainellbrary.org
| SR No. | 005538 |
| Book Title | Vyakaran Mahabhashya Navahnik Satik Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pradyumna R Vora |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 2004 |
| Total Pages | 718 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 18 MB |