Page Text
________________
અધિક્ષર) व्याख्या-विवरण-विवेचनसमन्विता
११७६ जनकं भवेत्, यद्वाऽनेकस्वभावस्य,अथवैकमेकस्वभावस्य, यदि वा अनेकस्वभावस्येति सर्वथाऽपि दोषः ।(२९) तथाहि-न नष्टादुत्पद्यते, तस्य तदानीमसत्त्वात् तदहेतुकत्वापत्तेः,
- વ્યારહ્યા છે. परिणतिमत् कारणमपि तत् अनेकं-रूपादि एकस्वभावस्य कार्यस्य-विज्ञानादेः जनकं भवेत्, यद्वाऽनेकस्वभावस्य चित्रधर्मणः । अथवैकं कारणं-रूपाद्येव एकस्वभावस्य-रूपादेरेव कार्यस्य । यदि वाऽनेकस्वभावस्य-कार्यस्य एकमेव कारणमिति एतावन्तः पक्षाः । इह च सर्वथाऽपि दोषः । तमाह तथाहीत्यादिना । तथाहि-न नष्टादुत्पद्यते कारणात् कार्यम्, तस्य-नष्टस्य तदानीं कार्यकाले असत्त्वात्, तदहेतुकत्वापत्तेः तस्य-कार्यस्याहेतुकत्वापत्तेः ।
અનેકાંતરશ્મિ .... (આશય એ કે, કાર્ય ક્યારે ઉત્પન્ન થાય? કારણના અભાવમાં, કારણના ભાવમાં, કે કારણના ભાવાભાવમાં?)
વળી, તે રૂપ-સમનત્તરપ્રત્યય આદિ અનેક કારણો પણ, વિજ્ઞાનાદિ (૪) એકસ્વભાવી કાર્યને ઉત્પન્ન કરે છે, કે (૫) જુદા જુદા અનેક ધર્મવાળા અનેકસ્વભાવી કાર્યને ઉત્પન્ન કરે છે? કે રૂપાદિ એક-વ્યક્તિદીઠ કારણ પણ, રૂપાદિ કાર્યને જ (૬) એકસ્વભાવે ઉત્પન્ન કરે છે, કે (૭) અનેકસ્વભાવે ઉત્પન્ન કરે છે?
આમ, સત વિકલ્પો છે. પણ તમારા મતે આ સાતેય વિકલ્પોમાં સર્વથા દોષ રહ્યો છે. તે હવે અમે બતાવીશું.
(આ સાત વિકલ્પો બરાબર ધ્યાનમાં રાખવા. પહેલા ત્રણ વિકલ્પોનું નિરાકરણ કરશે, પછી વચ્ચે અવાંતર અનેક પૂર્વપક્ષ-ઉત્તરપક્ષ થશે અને ત્યારબાદ અનેક ચર્ચાઓ સાથે બાકીના વિકલ્પોનું ક્રમશઃ નિરાકરણ થશે.)
- આદ્ય ત્રણ વિકલ્પોમાં દોષોનું આપાદન : (૨૯) (૧) નષ્ટ કારણથી કાર્ય ઉત્પન્ન થાય એવું તો ન માની શકાય, કારણ કે કારણ નષ્ટ વિકલ્પોની તાલિકા આ પ્રમાણે છે –
હેતુ
(૧) નષ્ટ (૨) અનન્ટ (૩) નાનષ્ટ
એક
અનેક
અનેકસ્વભાવી
એકસ્વભાવી અનેકસ્વભાવી એકસ્વભાવી (૪) (૫) (૬)
કાર્ય
કાર્ય
કાર્ય
કાર્ય
૨. ‘ઇતિમત: li૦' તિ ટુ-પત: | ૨. ‘અર્થÉ
ત ટુ-પીટ: |
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005536 |
| Book Title | Anekantjaipataka Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 350 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |