Page Text
________________
१४०७
अनेकान्तजयपताका
+++++++
दित्वप्रसङ्ग इति चेत्, क एवमाह तदन्यदेव तत्, अपि तु स्याद्वादः कथञ्चिदन्यत्
જ વ્યારા . च सति उक्तो दोषः, देवदत्तादिषु सत्त्वादिभावेन तद्भावप्रसङ्गलक्षण इति । सत्त्वेत्यादि। सत्त्वाद्यन्यत्वे पुनः तस्य-मुक्तत्वादेः किमित्याह-असत्त्वादित्वप्रसङ्गः । 'आदि'शब्दादज्ञेयत्वादिपरिग्रहः । इति चेत्, एतदाशङ्कयाह-क एवमाहेत्यादि । क एवमाह यदुत तदन्यदेव तस्मात्-सत्त्वादेः अन्यदेव-अर्थान्तरभूतमेव तत्-मुक्तत्वादि, अपि तु स्याद्वादः । किंविशिष्ट इत्याह-कथञ्चिदन्यत् स्वलक्षणादिभेदात् कथञ्चिदनन्यदितरेतरानुवेधादेरिति । विपक्षे बाधा
... અનેકાંતરશ્મિ ... જાય ! કારણ કે હવે સંસારીપણું-મુક્તપણે જેવું કોઈ જુદું તત્ત્વ ન રહ્યું કે જે સંસારી-મુક્તના ભેદને જણાવે.
(તથા વ) એટલે તો પૂર્વોક્ત દોષ તદવસ્થ જ રહેશે. અર્થાત્ જેવું સત્ત્વ મુક્તમાં છે, તેવું જ સત્ત્વ દેવદત્તમાં હોવાથી - તે બેમાં કોઈ ભેદ ન રહેવાથી – દેવદત્ત પણ “મુક્ત થવાનો પ્રસંગ આવે.
કર્થચિભેદસિદ્ધિ (૨૬૨) પૂર્વપક્ષઃ તો એનો મતલબ એ થયો કે, સત્ત્વાદિ અને મુક્તત્વાદિ જુદા જુદા છે, એવું તમારે માનવું છે... પણ એવું માનવામાં (સત્ત્વ-જ્ઞેયવાદિથી મુક્તવાદિને જુદા માનવામાં) તો, એ મુક્તવાદિને “અસત્ત્વ', “અજ્ઞેયત્વ' વગેરે રૂપ માનવા પડે! (કારણ કે સત્ત્વાદિથી જુદું મુક્તત્વ અસત્ત્વાદિરૂપ જ હોય.)
સ્યાદ્વાદીઃ પણ સત્ત્વાદિથી સર્વથા જુદું મુક્તત્વ છે – એવું કોણ કહે છે? અર્થાત્ કોઈ કહેતું નથી. (સૈજ્વથી સર્વથા જુદું મુક્તત્વે અમે કહેતા જ નથી.)
પણ અમે તો “યાદ્વાદ' કહીએ છીએ, અર્થાત્ જુદી જુદી અપેક્ષાએ તેમનો ભેદભેદ કહીએ છીએ. જુઓ –
(૧) સત્ત્વથી મુક્તત્વ કથંચિત્ જુદું છે, કારણ કે તે બંનેના સ્વરૂપાદિ જુદા જુદા છે. તે આ પ્રમાણે – (ક) સ્વરૂપભેદઃ મુક્ત એ સર્વકર્મના નિર્મુલક્ષયરૂપ છે અને સત્ત્વ એ વિદ્યમાનતારૂપ છે, આદિ શબ્દથી દિશા-કાળભેદ વગેરે પણ સમજવો - (ખ) દિશાભેદ મુક્તત્વ માત્ર સિદ્ધશિલા પર
વિવરમ્ . ત્યર્થ છે.
102. स्वलक्षणादिभेदादिति । स्वलक्षणं-स्वरूपं तद्भेदात् । तथाहि-मुक्तत्वस्य सर्वकर्मनिर्मूलप्रलय: स्वरूपम्, सत्त्वस्य तु विद्यमानता स्वरूपम् । 'आदि'शब्दाद् दिक्कालादिभेदपरिग्रहः । तथाहि-सार्वत्रिकं
૨. ‘
ત્વસ્વનક્ષMI' તિ વ-પાઠ: I
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005536 |
| Book Title | Anekantjaipataka Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 350 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |