Page Text
________________
જ
अनेकान्तजयपताका
- > सर्वथा विनश्यति तथापि निरुध्यमानः स्वानुरूपकार्योत्पादनसमर्थं सामर्थ्य विज्ञानसन्ततावाधाय निरुध्यते' इत्यादि । अत्रापि न हि तत् सामर्थ्य कुशलादन्यदेव, स्वानुरूपकार्योत्पादनसमर्थता वा ततः । विज्ञानसन्ततिरपि तदुत्तरं ज्ञानमेव, भूयसां तदानीमभावात् ।
વ્યાધ્રા .. एव-यः कुशले प्रवर्त्तते दानादौ स यद्यपि तदैव सर्वथा विनश्यति तथापि निरुध्यमानः सन् स्वानुरूपकार्योत्पादनसमर्थम् । किं तदित्याह-सामर्थ्य विज्ञानसन्ततावाधाय निरुध्यत इत्यादि । अत्रापि-उक्ते न हि तत् सामर्थ्य कुशलादन्यदेव, किन्तु कुशलमेव तत् । स्वानुरूपकार्योत्पादनसमर्थता वा ततः-कुशलान्न ह्यन्यैव । तथा विज्ञानसन्ततिरपि तदुत्तरम्-अधिकृतकुशलादुत्तरं ज्ञानमेव । कथमेतदेवमित्याह-भूयसां-विज्ञानानां तदानीमभावात्, नैको
- અનેકાંતરશ્મિ . એ રીતે જો કર્તા-ભોક્તા બંને જુદા જુદા હોય, તો “જે કર્તા તે જ ભોક્તા' એ વચન ઉપપન્ન થાય નહીં. એટલે તમારા પોતાના વચનની સંગતિ માટે પણ અન્વય માનવો જ રહ્યો.
- પૂર્વપક્ષીના વચનોમાં અન્વયની અનિવાર્યતાને (૧૬૬) તથા, પૂર્વપક્ષમાં તમે જે કહ્યું હતું (પૃ. ૧૧૭૦ પર) કે – “જે વ્યક્તિ દાનાદિ કુશળ કાર્યમાં પ્રવૃત્ત થાય છે, તે વ્યક્તિ તો પ્રવૃત્તિકાળમાં જ સર્વથા નષ્ટ થાય છે. તો પણ તે નાશ પામે ત્યારે પોતાને અનુરૂપ કાર્યને ઉત્પન્ન કરવામાં સમર્થ સામર્થ્યને, વિજ્ઞાનપરંપરામાં અહિત કરીને જ નાશ પામે છે... વગેરે” – એ કથન વિશે અમારો અભિપ્રાય સાંભળો -
તે સ્વર્ગાદિ-ફળજનન સામ, દાન વગેરેમાં જ રહ્યું છે, દાનાદિરૂપ જ છે, તેનાથી જુદું નહીં (અર્થાત એ સામર્થ્ય દાનાદિ કુશળરૂપ જ છે.) અને દાનાદિ જ પોતાને અનુરૂપ કાર્યને ઉત્પન્ન કરવામાં સમર્થ છે.
હવે તમે જે વિજ્ઞાનસંતતિ =જ્ઞાનપરંપરા) કહો છો, કે જેમાં સામર્થ્યનું આધાન થાય છે, તે પણ વિવક્ષિત દાનાદિ કુશળ કાર્યની ઉત્તરક્ષણે થનારા જ્ઞાનરૂપ જ સમજવી. અર્થાત્ ઉત્તરક્ષણીય જ્ઞાન એ જ વિજ્ઞાનસંતતિ.
પ્રશ્ન : વિજ્ઞાનસંતતિ માત્ર એક જ્ઞાનરૂપ જ કેમ કહો છો ? ઉત્તરઃ કારણ કે તે વખતે અનેક જ્ઞાનોનું અસ્તિત્વ નથી હોતું - માત્ર એક જ જ્ઞાનક્ષણ હોય
- વિવરમ્ . नश्वरत्वमभ्युपगम्यते सन्तानानां तदा यथा एकपुरुषापेक्षया पुरुषान्तरसन्तानस्य नानात्वम्, एवं स्वसन्ततावपि नानात्वमबाधितमेवेति पूर्वकृतानुष्ठानस्य फलाभाव: प्राप्नोतीति ।।
રૂ. પૂર્વમુકિતે ‘તથા' તિ પ4િ:, અa N
૨. “તત્રપિ' ત -પાઠ: ૨. ‘ffમાદ' રૂતિ ટુ-પતિ:. પ્રતપતિ:. ૪. પ્રાનોતિ’ તિ g-પાઠ: I
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005536 |
| Book Title | Anekantjaipataka Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 350 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |