________________
૫૪
સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત વિહાર / “બલભાવના' દ્વાર / ગાથા ૧૪૦૬-૧૪૦૦ નથી; અને સર્વ પદાર્થોનો સંગ જવાથી તે મહાત્માનું ચિત્ત આત્માના અસંગભાવમાં વિશ્રાંતિ પામવાને અભિમુખ અખ્ખલિત રીતે પ્રવર્તે છે. આ રીતે એકત્વભાવનાના ભાવનથી વિશેષ પ્રકારના વૈરાગ્યને પામેલા તે મહાત્મા જિનકલ્યાણદિરૂપ પ્રધાન યોગનું નિમિત્ત એવા અનુત્તર કોટિના અધ્યવસાયસ્થાનનો સ્પર્શ કરે છે. ૧૪૦૬ો.
અવતરણિકા :
बलभावनामाह -
અવતરણિતાર્થ :
બલભાવનાને કહે છે –
ભાવાર્થ :
ગાથા ૧૩૭૨માં અભ્યદ્યત વિહારનાં દશ દ્વારો વર્ણવેલ, તેમાંથી આઠમા “એકત્વભાવના' દ્વારનું સ્વરૂપ ગાથા ૧૪૦૩થી ૧૪૦૬માં કહ્યું, હવે ગાથા ૧૪૧૦ સુધી નવમા બલભાવના” અથવા “ઉપસર્ગસહભાવના દ્વારના સ્વરૂપને કહે છે –
ગાથા :
इअ एगत्तसमेओ सारीरं माणसं च दुविहं पि ।
भावइ बलं महप्पा उस्सग्गधिइसरूवं तु ॥१४०७॥ અન્વયાર્થ:
રૂ=આ રીતે-ગાથા ૧૪૦૩થી ૧૪૦૬માં બતાવ્યું એ રીતે, સિનેગો મદM=એકત્વથી સમેત એવા મહાત્મા–એ–ભાવનાથી યુક્ત એવા અભ્યઘત વિહાર માટે ઉદ્યત મહાત્મા, ૩૫fધરૂવં ઉત્સર્ગ અને ધૃતિસ્વરૂપ સારીરં માપ ર વિર્દ વિનંશારીર અને માનસરૂપ બંને પ્રકારના પણ બળને માવડું ભાવન કરે છે. * ગાથાના અંતે રહેલ 'તું' પાદપૂર્તિ અર્થે છે. ગાથાર્થ :
ગાથા ૧૪૦૩થી ૧૪૦માં બતાવ્યું એ રીતે એકત્વભાવનાથી યુક્ત એવા મહાત્મા કાયોત્સર્ગ અને ધૃતિસ્વરૂપ શારીર અને માનસરૂપ બંને પ્રકારના પણ બળનું ભાવન કરે છે. ટીકા :
एवमेकत्वभावनासमेतः सन् शारीरं मानसं च द्विविधमप्येतद् भावयति बलं महात्माऽसौ कायोत्सर्गधृतिस्वरूपं यथासङ्ख्यमिति गाथार्थः ॥१४०७॥
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org