Page Text
________________
૩૧૬
સંખનાવસ્તુક | અભ્યધત મરણ / ભક્તપરિજ્ઞા / કુભાવના / ગાથા ૧૬૩૧-૧૯૩૨ અન્વચાઈ:
શંખે કંદર્પ, કુરૂકૌત્કચ્ય, સુયાણીને મવિ ફાસUારે કુતશીલ અને હાસનકર, પરમ વિસ્ફાવિતો અને પરને વિસ્મય કરાવતો વસંખે માવજી પટ્ટ=કંદર્પ ભાવનાને કરે છે.
ગાથાર્થ: - કંદર્પવાળો, કૌત્કચ્યવાળો, ધ્રુતશીલ અને હાસનકર, અને પરને વિસ્મય કરાવતો કંદર્પ ભાવનાને કરે છે.
ટીકાઃ
कन्दर्पवान् कन्दर्पः, एवं कौत्कुच्यः द्रुतदर्पशीलश्चापि हासकरश्च तथा विस्मापयंश्च परान् कान्दी भावनां करोतीति गाथार्थः ॥१६३१॥ ટીકાર્ય :
કંદર્પવાળો કંદર્પ, એ રીતે કૌત્કચ્ય=જે રીતે કંદર્પવાળો કંદર્પ છે એ રીતે કૌત્કચ્યવાળો કીકુચ્ય, અને તૃતદર્પશીલ, હાસકર, અને તે રીતે પરને વિસ્મય કરાવતો કાંદર્પ ભાવનાને કરે છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ:
સંયમજીવનમાં પ્રમાદજન્ય કાંદર્પ આદિ પાંચ અપ્રશસ્ત ભાવના છે, તેમાંથી પ્રથમ કાંદર્પ ભાવના પણ જુદી જુદી ચેષ્ટાઓથી પાંચ પ્રકારની છે, તે આ પ્રમાણે : (૧) કંદર્પ, (૨) કૌત્કચ્ય, (૩) તૃતદર્પશીલ, (૪) હાસકર, (૫) વિમાપક. આ પાંચ ચેષ્ટાઓમાંથી કોઈપણ ચેષ્ટા કરનારા સાધુ કાંદર્પ નામની પહેલી અપ્રશસ્ત ભાવના કરે છે, જે પાંચ ચેષ્ટાઓનું સ્વરૂપ ગ્રંથકારશ્રી સ્વયં આગળની ગાથાઓમાં બતાવશે. |૧૬૩૧||
અવતરણિકા :
પૂર્વગાથામાં કાંદર્પ ભાવના કરનારા સાધુઓની પાંચ ચેષ્ટાઓનાં નામ બતાવ્યાં, તેમાંથી પ્રથમ “કંદર્પ” ચેષ્ટાનું સ્વરૂપ બતાવે છે –
ગાથા :
कहकहकहस्स हसणं कंदप्पो अणिहुआ य संलावा ।
कंदप्पकहाकहणं कंदप्पुवएस संसा य ॥१६३२॥ दारं ॥ અન્વયાર્થ :
દિદાસ હસ=કહકહકહથી હસનઃખડખડાટ હસવું, હ્રલોકકંદર્પ=પોતાના જેવા સાધુ સાથે પરિહાસ, દુમ સંતાવા=અને અનિદ્ભુત સંલાપો, થાઈi=કંદર્પકથાનું કથન, વહુવાકંદર્પનો ઉપદેશ સંસા =અને શંસા=આ સર્વની પ્રશંસા.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005514 |
| Book Title | Panchvastuk Prakaran Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravinchandra K Mota |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 460 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |