Panchvastuk Prakaran Part 07

SR No.: 005514
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 460
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 248

સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત વિહાર | ગાથા ૧૫૫૪-૧પપપ
૨૨૩
વળી પ્રવચનમાં આ અભ્યદ્યત વિહાર સંલેખનાસમાન સુવિશુદ્ધ જાણવો. આ કથનથી એ પ્રાપ્ત થાય કે સંયમજીવનની સર્વ ઉચિત આચરણાઓ કર્યા પછી જીવનના અંતિમકાળે અત્યંત અપ્રમાદની વૃદ્ધિ કરવા માટે અભ્યઘત વિહાર સ્વીકારવામાં આવે તો તે સુવિશુદ્ધ બને છે, એ સ્વરૂપે અભ્યદ્યત વિહારનો બોધ કરવો જોઈએ, જેથી શાસ્ત્રથી પરિકમિત મતિ થયા પછી સાધુનું પોતાની ભૂમિકાઅનુસાર અત્યંત અપ્રમાદમાં યત્ન કરવાનું સત્ત્વ જીવનના અંતિમ સમયે પ્રકર્ષવાળું બને. ૧૫૫૪. અવતરણિકા:
પૂર્વગાથામાં કહ્યું તે પ્રમાણે સંલેખના સમાન અભ્યધત વિહાર સુવિશુદ્ધ જ્ઞાતવ્ય કેમ થાય છે? તે બતાવવા યુક્તિ આપે છે –
ગાથા :
पाएण चरमकाले जमेस भणिओ सयाणमणवज्जो ।
भयणाए अण्णया पुण गुरुकज्जाइहिं पडिबंधा ॥१५५५॥ અન્વયાર્થ :
નં=જે કારણથી =આ=અભ્યદ્યત વિહાર, પાણ=પ્રાયઃ ઘરમાત્વે ચરમકાળમાં સયાજી વિન્નો મનમો-સંતોને અનવદ્ય કહેવાયો છે. મUTયા પુખ મયUID=વળી અન્યદા ભજનાથી (કહેવાયો છે;) ગુરુવન્ના િપડવંથા કેમ કે ગુરુ કાર્યાદિથી પ્રતિબંધ છે.
ગાથાર્થ :
જે કારણથી અભ્યધત વિહાર પ્રાયઃ ચરમકાળમાં સંતોને અનવદ્ય કહેવાયો છે. વળી અન્યદા ભજનાથી કહેવાયો છે; કેમ કે ગુરુ કાર્યાદિથી પ્રતિબંધ છે.
ટીકા : ___ प्रायेण चरमकाले यदेष भणितः सूत्रे सतामनवद्यः, भजनयाऽन्यदा पुनः, स्याद्वा न वा, गुरुकार्यादिभिः प्रतिबन्धादिति गाथार्थः ॥१५५५॥ ટીકાર્ય :
જે કારણથી આ=અભ્યદ્યત વિહાર, સૂત્રમાં=શાસ્ત્રમાં, પ્રાયઃ ચરમકાળમાં સંતોને અનવદ્ય=કર્તિવ્ય, કહેવાયો છે. વળી અન્યદા ભજનાથી=ચરમકાળથી અન્ય કાળે વિકલ્પથી, અનવદ્ય કહેવાયો છે; તે વિકલ્પ બતાવે છે – થાય કે ન થાય=ચરમકાળથી અન્ય કાળમાં અભ્યદ્યત વિહારનો સ્વીકાર કરાય પણ કે ન પણ કરાય; કેમ કે ગુરુ કાર્યાદિથી પ્રતિબંધ છે=મોટા કાર્યાદિથી શાસ્ત્રમાં અભ્યધત વિહાર સ્વીકારવાનો નિષેધ છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે.