Panchvastuk Prakaran Part 07

SR No.: 005514
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 460
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 236

સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત વિહાર | યથાલંદકલ્પની મયદા/ ગાથા ૧૫૪૩, ૧૫૪૪-૧૫૪૫
૨૧૧ છે, જો તે અર્થનું અધ્યયન પરિસમાપ્ત થયું હોત તો તેઓ ગચ્છમાં અપ્રતિબંધવાળા જિનો જ થાત. આથી ભાવિ જિનકલ્પને આશ્રયીને તે યથાસંદિકોને “જિન” કહેવાય છે, પરંતુ તેઓ વર્તમાનમાં “જિન” નથી; કેમ કે તેઓમાં ગચ્છના પ્રતિબંધરૂપ સંગનો ભાવ છે, સર્વથા અસંગભાવ નથી.
આનાથી એ પ્રાપ્ત થાય કે જિનકલ્પિકો સૂત્રથી અને અર્થથી અવશ્ય નવ પૂર્વથી અધિક શ્રુત ભણેલા હોય, જયારે યથાસંદિકો તેટલું શ્રત સૂત્રથી અવશ્ય ભણેલા હોય, પરંતુ અર્થથી તેટલું શ્રત ન પણ ભણેલા હોય અર્થાત્ અર્થનો થોડો ભાગ ભણવાનો બાકી પણ હોય. આ પ્રકારે જિનકલ્પિકોથી યથાસંદિકોનો સૂત્ર વિષયક ભેદ છે. ૧૫૪all
અવતરણિકા :
યત: –
અવતરણિકાર્ય :
જે કારણથી –
ભાવાર્થ:
પૂર્વગાથામાં યથાસંદિકોનું જિનકલ્પિકોથી નાનાત્વ બતાવતાં કહ્યું કે અર્થનો જ સ્તોકમાત્ર દેશ અસમાપ્ત હોતે છતે જિનયથાસંદિકોને ગચ્છમાં પ્રતિબંધ હોય છે, અન્યથા નહીં. ત્યાં પ્રશ્ન થાય કે અર્થનો સ્તોકમાત્ર દેશ અસમાપ્ત હોવા છતાં તેઓ યથાલંદને કેમ સ્વીકારે છે? તેના સમાધાન અર્થે કહે છે કે જે કારણથી પ્રસ્તુત ગાથામાં કહેવાશે એમ છે, તે કારણથી અર્થનો સ્ટોકમાત્ર દેશ અસમાપ્ત હોવા છતાં તેઓ યથાલંદ સ્વીકારે છે –
ગાથા :
लग्गादिसुत्तरंते तो पडिवज्जित्तु खित्तबाहिठिआ ।
गिण्हंति जं अगहिअं तत्थ य गंतूण आयरिओ ॥१५४४॥ અવયાર્થ :
નારિયુત્તરતિ=લગ્નાદિ ઊતરતે છતે તો તેનાથી તે લગ્નાદિથી, પવન-(યથાલંદને) સ્વીકારીને ત્તિવાહિતિમ ક્ષેત્રની બહાર સ્થિત એવા યથાસંદિકો માં મ=િજે (અર્થ) અગૃહીત છે, (તેને) fÉતિ=ગ્રહણ કરે છે. તત્વ ય અને ત્યાં યથાસંદિકોને અગૃહીત અર્થશેષ ગ્રહણ કરવાના વિષયમાં, (આ વિધિ છે –) મા૩િો =આચાર્ય તૂT=જઈને (શું કરે છે ? તે આગળની ગાથામાં બતાવે છે.) ટીકા : ___ लग्नादिषूत्तरत्सु सत्सु तदन्यप्रत्यासन्नविरहेण ततः प्रतिपद्य यथालन्दं गच्छान्निर्गत्य क्षेत्रबहिःस्थिताः विशिष्टक्रियायुक्ताः गृह्णन्ति यदगृहीतमर्थशेष, तत्र चायं विधिः, यदुत-गत्वा आचार्यस्तत्समीपमिति गाथार्थः ॥१५४४॥