Panchvastuk Prakaran Part 06

SR No.: 005513
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 354
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 178

૧૫૯
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક/ “અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૨૩૨-૧૨૩૩
વેદવિહિત હિંસા કરતા એવા વેદવિહિત હિંસાના કર્તાને પણ શુભ જ ભાવ જાણવો. ટીકા? __स्यात्-तत्र-जिनभवनादौ शुभो भाव: तां-हिंसां कुर्वत इत्येतदाशङ्क्याह-तुल्यमेतदपि, कथमित्याहइतरस्याऽपि च वेदविहिताहिंसाकर्तुः शुभ एव ज्ञेयो भावः इतरां-वेदविहितां हिंसां कुर्वतो यागविधानेनेति જાથાર્થ ૨૨૩રા ટીકાર્ય :
થથી પૂર્વપક્ષીને કોઈ જૈનદર્શનવાળા કહે – ત્યાં જિનભવનાદિમાં, તેને હિંસાને, કરતા એવા શ્રાવકને શુભ ભાવ થાય છે. એ કથનની આશંક કરીને પૂર્વપક્ષી કહે છે – આ પણ તુલ્ય છે=જિનભવનાદિમાં હિંસા કરતા શ્રાવકને શુભ ભાવ થાય છે એ કથન પણ યાગીય હિંસામાં તુલ્ય છે. કઈ રીતે? એથી કહે છે – અને યાગના વિધાનથી= યજ્ઞ કરવાના વેદવચનથી, ઇતરનેત્રવેદવિહિત હિંસાને, કરતા એવા ઇતરને પણ વેદવિહિત હિંસાના કરનારાને પણ, શુભ જ ભાવ જાણવો, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ :
જૈનદર્શન પ્રત્યેના પક્ષપાતવાળા કોઈ પુરુષ પૂર્વપક્ષીને કહે કે શાસ્ત્રવચનથી જિનભવનનિર્માણાદિમાં હિંસા કરનાર પુરુષને જિનભવનનિર્માણાદિ કૃત્યમાં શાસ્ત્રવચનનું અનુસરણ કરવારૂપ શુભ ભાવ થાય છે. માટે જિનભવનનિર્માણાદિમાં થતી હિંસામાં દોષ નથી.
તેને પૂર્વપક્ષી કહે છે કે વેદવચનાનુસાર ત્યાગ કરવામાં પણ હિંસા કરનાર પુરુષને યાગના કૃત્યમાં વેદવચનનું અનુસરણ કરવારૂપ શુભ ભાવ થાય છે. આથી જો જિનભવનાદિમાં શુભ ભાવ થતો હોવાને કારણે જૈનો દ્રવ્યસ્તવીય હિંસાને ધર્મરૂપે સ્વીકારતા હોય, તો યાગમાં પણ શુભ ભાવ થતો હોવાને કારણે જૈનોએ યાગીય હિંસાને ધર્મરૂપે સ્વીકારવી પડે. એ પ્રકારનો પૂર્વપક્ષીનો આશય છે. I૧૨૩રા
ગાથા :
एगिदिआइ अह ते इअरे थोव त्ति ता किमेएणं ? ।
धम्मत्थं सव्व च्चिअ वयणा एसा ण दुट्ठ त्ति ॥१२३३॥ અન્વયાર્થ :
દwથથી પૂર્વપક્ષીને કોઈ જૈનદર્શનવાળા કહે – તે તેઓ=દ્રવ્યસ્તવ કરતી વખતે જે જીવોની હિંસા થાય છે તે જીવો, વિમાડ઼ એકેન્દ્રિયાદિ છે. (તેને પૂર્વપક્ષી કહે છે –) રૂારે થવા ઈતરો સ્ટોક છે દ્રવ્યસ્તવ કરતી વખતે જે જીવોની હિંસા થાય છે તે જીવો કરતાં ઈતર એવા યાગ કરતી વખતે જે જીવોની હિંસા થાય છે તે જીવો થોડાં છે. તાકતે કારણથી પણ વિ ? આના વડે શું?=દ્રવ્યસ્તવીય હિંસા અને યાગીય હિંસામાં ભેદના આગ્રહ વડે શું? વય વચનથી=દ્રવ્યસ્તવ કરવાનું અને ત્યાગ કરવાનું વચન હોવાથી, ઘમઘંધર્માર્થે સત્ર વ્યિ સર્વ જ સાકઆ=હિંસા, દુષ્ટ નથી. * મૂળગાથામાં રહેલા બંને “ત્તિ' પાદપૂર્તિ અર્થે છે.