________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
બે પ્રકારના ગોત્ર કર્મ રહિત. પાંચ પ્રકારના અંતરાય કર્મ રહિત.
(ઉપદેશ ત્રીજો) આચાર્ય મહારાજના છત્રીશ ગુણો पडिरुवाई चउद्दस, खंती माई य दसविहो धम्मो, बारस य भावणाओ, सूरिगुणा हुंति छत्तीसं ॥१॥
ભાવાર્થ – પ્રતિરૂપ ૧, તેજસ્વી ૨, યુગપ્રધાન (ઉત્કૃષ્ટ આગમના પારગામી અર્થાત્ સર્વશાસ્ત્રના જાણકાર) ૩, મધુર વચનવાળા ૪, ગંભીર ૫, વૈર્યવાનું ૬, ઉપદેશમાં તત્પર અને રૂડા આચારવાળા ૭, સાંભળેલું નહિ ભૂલનારા ૮, સૌમ્ય ૯, સંગ્રહશીલ ૧૦, અભિગ્રહ મતિવાળા ૧૧, વિકથા નહિ કરનાર ૧૨, અચપલ ૧૩, અને પ્રશાંત હૃદયવાળા ૧૪ એ પ્રતિપાદિક ચૌદ ગુણ.
૧. ક્ષમા, ૨. આર્જવ, ૩. માર્દવ, ૪. મુક્તિ, ૫. તપ, ૬. સંયમ, ૭. સત્ય, ૮. શૌચ, ૯. અકિંચન, ૧૦ બ્રહ્મચર્ય – એ ક્ષમાદિક દસ પ્રકારનો યતિધર્મ
૧. અનિત્ય, ૨. અશરણ, ૩. સંસાર, ૪. એકત્વ. ૫. અન્યત્વ ૬. અશુચિ, ૭ આશ્રવ, ૮. સંવર ૯. નિર્જરા, ૧૦ લોકસ્વરૂપ, ૧૧. બોધિદુર્લભ, ૧૨ અને ધર્મ-એ બાર ભાવના. એ પ્રમાણે આચાર્યના છત્રીસ ગુણ છે. બીજા પણ આચાર્ય મહારાજના છત્રીશ ગુણો
૧ પાંચ ઇંદ્રિયોના વીશ વિષયમાંથી, પોતાને અનુકૂળ હોય, તેના ઉપર રાગ ન કરે, અને પ્રતિકૂળ હોય તેના ઉપર દ્વેષ ન કરે. નવવિધ ગુપ્તિ ધારણ કરનાર
૧. સ્ત્રી, પશુ, નપુંસક રહિત સ્થાને રહેનાર. ૨. સ્ત્રીની, કથા, વાર્તા, સરાગે, પ્રીતિયુક્ત કરે નહિ.
M૧૧
~
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org