________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
૪-૫ હાથી, ઘોડા-આ બને અત્યંત વેગવાળા પરાક્રમ યુક્ત હોય
. વાર્ષિકી-સમગ્ર ચક્રવર્તીના સૈન્યને જે અવસરે જોઇએ તે અવસરે મહેલ આદિને ઉત્પન્ન કરનાર, તેમજ ઉન્મગ્ના, નિમગ્ના, નામની આ બને નદીયોને ઉતરવા માટે, સમકાળે પગથીયા ઓને કરનાર હોય છે.
૭. સ્ત્રી રત્ન-સાતિશાયી કામસુખના નિધાન સમાન હોય છે.
૮. ચક્ર-હજાર આરાવાળું, વ્યાયામ પ્રમાણવાળું, તથા સર્વ આયુધોને વિષે શ્રેષ્ઠ અમોઘ સફળ હોય છે.
૯. છત્ર-વ્યાયામ માત્ર, એકજાતના માપવાળું ચક્રવર્તીના હાથના સ્પર્શથી બાર યોજન વિસ્તારવાળું, અને વૈતાઢય ઉત્તર ભાગને વિષે રહેલા પ્લેચ્છોના ઉપરોધથી, મેઘકુમાર દેવતાએ વરસાવેલી ઉત્કૃષ્ટ મેઘની વૃષ્ટિની ધારાનિ નીવારણ કરનાર, તેમજ ૯૯ હજાર સોનાની સળીઓથી ગુંથેલું તથા સુવર્ણમય, ઉદંડ દંડ વડે શોભાયમાન, તથા વસ્તી પ્રદેશને વિષે પાંજરાની પેઠે સોભતુ સુવર્ણવડે કરી જડેલા ભાગથી પાછળથી ઢંકાયેલું, સૂર્યનો તાપ, વાયુ, વૃષ્ટિ આદિને નાશકરનારૂં હોય છે.
૧૦ચર્મબે હાથના પ્રમાણવાળું, તથા વૈતાઢય પર્વતની ઉત્તર દિશાને વિષે વસનારા સ્વેચ્છાએ કરેલી સતત મેઘની વૃષ્ટિ વખતે, ચક્રવર્તીના હાથના સ્પર્શથી આકાશને વિષે બાર યોજન વિસ્તાર વાળું, તથા તેમના ઉપર છત્ર રત્ન આચ્છાદિત કરવાથી સમગ્ર ચક્રવર્તીના સૈન્યને પૃથ્વીના પેઠે આધારભૂત પ્રાતઃકાળને વિષે લગાવીને અપરાન્ત કાળને વિષે ઊગેલા ધાન્યની ઉત્પત્તિના કારણભૂત હોય છે.
૧૧. મણિરત્ન, ચાર આંગુલ લાંબું, બે આંગુલ પહોળું, વૈર્ય મય, ત્રણ ખૂણાવાળું, છે અંશ, હાંસવાળું, છત્રના મસ્તકને વિષે રહેલું, તેમજ હાથીની સુંઢને વિષે રહેલું, બાર યોજન સુધી પ્રકાશ કરનારું, શુદ્ર ઉપદ્રવોને જ વશ કરનારું, અને હાથમાં તે હોય તો હાથપગને વિષે રહેલ સુંદર નખવાળું, તથા મસ્તકને વિષે સુંદર કેશ યુક્ત, યૌવન અવસ્થા
M૨૫૮)
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org