________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
સર્વ અશુચિની ખાણ સમાન, કૃતન, તેમજ વિનાશી દેહનું વર્ણન કેવળ મૂઢ માણસ જ કરે છે.
પંડિત પુરુષો ત્રણ ચાંદાને શરીર કહે છે, અને ભોજનને તેનો પિંડ કહે છે. તથા સ્નાનને તેનું પ્રક્ષાલન કહે છે અને વસ્ત્રને તેનો પાટો કહે છે.
કપૂર, કસ્તુરી, અગર કેસર, હરિચંદન આદિ સુગંધી પદાર્થો ને પણ આ શરીર મલિન કરે છે, સુસ્વાદુ ધૃતપુરાદિકની મીઠાઇને તથા દ્વાક્ષાદિક મેવાને, આગ્રાદિક ઉત્તમ ફળોને દાળ, ભાત, શાક, પેંડા દિકને ભક્ષણ કરેલાની સાથે આ દેહ મિલન કરે છે, એવા અસાર દેહથકી પુન્યનું સેવન કરવાપણું, પરોપકાર કરવાપણું વ્રતાદિક અભિગ્રહોને ધારણ કરવાપણું, જો બને તો તે બહુ જ સારભૂત છે,
પુરુષને મનની વિશુદ્ધતા, તીર્થની સેવા, વાણીની વિશુદ્ધિ, અને ઇંદ્રિયોનો નિગ્રહ આ સર્વ સ્વર્ગ અને મોક્ષ દેખાડે છે.
મત્સરને જીતવાવાળા, પરના હિતાર્થે ઉદ્યમ કરવાવાળા, પરઅમ્યુદયઉસ્થિત, પરવિપત્તિને વિષે ખેદ યુક્ત, મહાપુરુષની કથા સાંભળવાથી રોમાંચ ઉદ્ગમનવાળા અને સમગ્ર પાપરૂપી સમુદ્રને તરવામાં સેતુરૂપ એવા પુરુષો જ કહેવાય છે,
જે માણસ સ્વસ્વાર્થને વિષે પ્રમાદી અને પરાર્થે પ્રગુણ એવો થઈ પરના સમિહિત કર્તવ્યોને કરે છે તે માણસ કોને પલ્લભ થતો નથી? અપિતુ સર્વેને વલ્લભ થાય છે.
સારા વાક્યથી બીજું એક પણ વશીકરણ નથી, કલાથી બીજું એક પણ ધન નથી, દયાથી બીજો કોઈપણ ધર્મ નથી, સંતોષથી બીજું કોઈપણ સુખ નથી, માટે તેનો આદર કરવો જોઇએ.
વિનયનું મૂળ ધર્મ છે, અને વિનયથી જ લક્ષ્મી ઉપાર્જન કરી શકાય છે. વિનયી સ્ત્રી પોતાના સ્વામીને સ્વર્ગ સમાન છે.
દરિદ્રીના ઘરને વિષે જેમ દીપક લાંબો ટાઇમ ટકી શકતો નથી,
૨૪૮ For Personal & Private Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
