________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ માનુષોત્તર પર્વત સુધીમાં અંતર દ્વીપ સહિત ૩૫ ક્ષેત્રોને વિષે મનુષ્યો ઉત્પન્ન થાય છે, સંહરણ વિદ્યા ઋદ્ધિના યોગથી સર્વ અઢી દ્વીપને વિષે તથા બે સમુદ્રને વિષે તથા મંદર પર્વતને વિષે પણ ભારતના હૈમવંતના એ આદિક્ષેત્ર વિભાગવડે વિભાગો કરેલા છે.
મનુષ્યો ર પ્રકારના છે. ૧ આર્યો ૨ સ્વેચ્છા ૬ પ્રકારના આર્યો. ૧. ક્ષેત્રાય ૩ કુલાર્યા પ શિલ્પાર્યા ૨ જાત્યાયં ૪ કર્માય ૬ ભાષાર્યા.
૧ ક્ષેત્રાર્યા -કર્મભૂમિને વિષે ઉત્પન્ન થએલા, તથા ભરતને વિષે ૨પા દેશને વિષે થએલા અને ચક્રવર્તીના વિજયોમાં થયેલા હોય છે તે ઇત્યાદિ.
૨ જાત્યાયં-ઇવાકવો, અંબષ્ટ, વિદેહા, હરયો, જ્ઞાતાકુરવ, બુવનાળા (બુચનાળા) ઉગ્રા, ભોગા, રાજન્યા ઇત્યાદિ.
૩. કુલાય-કુલકરો, ચક્રવર્તીઓ, બળદેવો, વાસુદેવો અને બીજા પણ આ ત્રીજાત્ આ પંચમાત્ આ સાતમાન્ વા કુલકરોથી વિશુદ્ધ અન્વય પ્રકૃતય ઇત્યાદિ.
૪ કર્માર્યા-યજન, યાજન, અદ્યનન, અદ્યાપન, પ્રયોગ, કૃષી, લિપિ, વાણિજય, યોનિપોષણ વૃત્તિવાળા ઈત્યાદિ.
પ શિલ્પાર્યા-તંતુવાય, કુલાલ, નાપિત, તુન્નાવાય, દેવાદાયો, અલ્પસાવદ્યા, અગહિંતજીવા ઇત્યાદિ.
૬ ભાષાય શિષ્ટભાષા નિયતવર્ણ, લોકભાષા, હૃઢીભાષા, સ્પષ્ટ શબ્દ, આર્યોના પાંચ પ્રકારના પણ સમ્યક્ પ્રકારના વ્યવહારને બોલનારા, ઈત્યાદિ,.
ક્ષેત્ર, જાતિ, કુલ, કર્મ, શિલ્પ, ભાષા, જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રાદિકને વિષે શિષ્ટ લોક ન્યાયધર્મોપેત, આચરણશિલા આર્યા, તેનાથી જે વિપરીત હોય તે સ્વેચ્છા, અવ્યક્ત, અનિયત ભાષાની ચેષ્ટાવાળા છે તેથી મ્લેચ્છ કહેવાય છે.
૨૨૨
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
