Vividh Vishay Vicharmala Part 08

SR No.: 005494
Original Sutra Author: N/A
Author: Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
Publication Year: 2003
Total Pages: 416
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 6 MB

Page 192

વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ જ દોડે છે, હું સમય આવશે એટલે સાવ્રતને સાધીશ એવો વિચાર રાખી ધર્મ કાર્યથી દુર રહેનારાઓને, ધર્મકાર્યોના અગાઉ જ વગડામાંતસ્કરનાપેઠે યમદૂતો અકસ્માત આવીને લઈ જાય છે. પાપ કરીને સર્વનું પોષણ કરેલ છે એવા તે સર્વને જોતાં છતાં પણ કાળ રાંક જેવા રક્ષણ રહિત પ્રાણીને અકસ્માત આવીને લઈ જાય છે. ત્યાંથી નરકગતિને પ્રાપ્ત થએલો પ્રાણી ત્યાં અત્યંત વેદના ભોગવે છે, કારણ કે માણસને ઋણની પેઠે કર્મો પણ ભવાંતરમાં સાથે દોડનારા છે.
આ મારી માતા, આ મારો પિતા, આ મારો ભ્રાતા, આ મારો પુત્ર, આ મારી સ્ત્રી આવી જે મમતા છે તે ખોટી છે. કારણ કે આ શરીર પણ પોતાનું નથી, તો જુદી જુદી ગતિથી આવેલા એવા માતાપિતાદિકની સ્થિતિ, વૃક્ષના ઉપર આવી રહેલા પક્ષીઓની પેઠે એક ઠેકાણે થએલી છે. રાત્રિએ એકત્ર રહી, પ્રભાત કાળે, જુદી જુદી દિશાઓમાં ચાલ્યા જાય છે, તેમ તેઓ પણ જુદી જુદી ગતિમાં પોતાના કર્માનુસારે ચાલ્યા જાય છે, માટે માત પિતાદિક કોઈ કોઈનું નથી.
આ સંસારમાં પાણીના રેંટની માફક જા-આવક કરનારા પ્રાણીઓને પોતાના કે પારકા કોઈ છે જ નહિ, માટે ત્યાગ કરવા લાયક કુટુંબાદિકનો પ્રથમથી જ ત્યાગ કરવો, તે જ સુજ્ઞ જીવોને હિતાવહ છે અને સ્વાર્થને માટે પ્રયત્ન કરવો તે જ લાભદાયક છે, કારણ કે સ્વાર્થ ભ્રષ્ટ થવું તે કેવળ મૂર્ખતા જ ગણાય છે, મોક્ષ લક્ષણવાળો તે સ્વાર્થ, જીવોને એકાંત રીતે સુખ આપનાર છે, અને તે મૂલગુણ તેમજ ઉત્તરગુણ વડે સૂર્યના કિરણના પેઠે પ્રગટ થાય છે.
સંસારરૂપી વિષયવૃક્ષના અનંત દુઃખરૂપી ફળોનો અનુભવ કરતાં છતાં પણ, મનુષ્યોને વૈરાગ ઉત્પન્ન થતો નથી, તે જ આશ્ચર્યભૂત છે. આ સંસારમાં વૈરાગવંત બુદ્ધિયુક્ત માણસોને, વૈરાગ્ય પામવાના અનેક કારણો મળે છે, અને તે કારણોને પામીને પણ, સંસારને ત્યાગ કરે તો તેની બલિહારી છે, કારણ કે ભાવનાથી જીવો વૈરાગરંગિત થાય છે, અને તેથી સંસાર ત્યાગી મુક્તિને મેળવી શકે છે.
૧૭૫