________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ ભવમાં દુર્ગતિમાં લઈ જાય છે,નિયાણું બાંધેલ છે માટે,
શંકા મિથ્યાત્વ ક્રિયાયુક્ત ધર્મનું ફળ રાજયની પ્રાપ્તિ, અને બીજે ભવે દુર્ગતિ જવાનો ભય કહ્યો, પરંતુ અહીં તો સનિદાન ધર્મનું ફળ રાજયાદિકની પ્રાપ્તિ છે, તોદુર્ગતિના હેતુભૂત વિષે પણ ગુણપણ ધારણ કરીએ તો શો વાંધો, ? ઉત્તર મિથ્યાદષ્ટિ તાપસાદિક, તથા પ્રકારની વિધિ રહિત હોવાથી રાજ્યાદિકની પ્રાપ્તિ પણ,પાપાનુબંધના હેતુભૂત હોવાથી, અને ધર્મવિમુખ મહાઆરંભાદિકનું પ્રવર્તન કરવાથી કેટલાકને, હિંસામય યજ્ઞાદિકની ક્રિયાને વિષે મિથ્યાપણાની, એક જ રુચિ પ્રવર્તાવવાથી તેને દુર્લભબોધિપણું પ્રાપ્ત થાય છે, તે દોષ છે, કારણ કે જિન મતને વિષે સનિદાન તપફળ રાજયાદિકની પ્રાપ્તિકહેલ છે, અને જિન ધર્મના ઉપર રાગાદિકથી સર્વવિરતિ આદિ વિશેષ ધર્મની પ્રાપ્તિથી ભવાંતરે સુલભબોધિપણું પ્રાપ્ત થાય છે તે ગુણ કહેલ છે, માટે બ્રહ્મદત્ત ચક્રીના જીવની પેઠે ગુણદોષરૂપ કહેલ છે,
૪. ગુણદોષ કંઈકરે નહિ, જેમ કે કૃષ્ણ મહારાજની સાથે અઢાર હજાર મુનિને વંદન કરનાર વીરોસાળવી અઢાર હજાર મુનિને વંદન કરતા છતાં પણ ભાવના શુન્યહોવાથી કોઈ પણ પ્રકારના ફળને પામ્યો નથી, એટલે તેને કોઈ પણ ગુણદોષ થયો નથી.
ઉપદેશ એક્ઝીશમો)
દશ પ્રકારના ધમધર્માદિ ૧ ધર્માધર્મ, ૨ કાર્યાકાર્ય, ૩ સારાસાર , ૪ ગમ્યાગમ્ય, પ યુનત્યાયુક્ત, ૬ મધ્યામધ્ય, ૭ ભક્ષ્યાભઢ્યું, ૮ ભોજ્યાભોજયે, ૯ પેયાપેય, ૧૦ સૌગાસીનું,
૧ ધર્મોધર્મ-દ્વિધા બે પ્રકારે છે. ૧ લૌકિક અને લોકોત્તર, તેમાં લૌકિક ધર્મ-ગ્રામ્યાદિ ધર્મકથા, જેને વિષે એક ઉત્તર આપે તે સર્વે ઉત્તર આપે પરંતુ સત્યાસત્યાનો તથા પૂર્વાપરનો તેઓને વિચાર હોતો નથી કે યથાર્થ શું છે ? લોકોત્તર ધર્મ-સાધુ આશ્રયી સમ્યગદર્શન જ્ઞાન
૧૦૨
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org