________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૩ • ભરતની પાટે આઠ આરિસા ભુવનમાં કેવલી : ૧ આદિત્યયશા, ૨ મહાયશા, ૩ અતિબલ, ૪ બલિભદ્ર, ૫ બલવીર્ય, ૬ કાતવીર્ય. ૭ જલવીર્ય, ૮ દંડવીર્ય. • આઠ સ્ત્રીનો વિશ્વાસ ન રાખવો : ૧ ભરતાર પરામુખી, ૨ પરમુખ આલાપી, ૩ દીર્ઘગોષ્ટી, ૪ નિરંકુશા, ૫ અવિવેકી, ૬ વિવા , ૭ અતિદુષ્ટા, ૮ અતિક્રોધી. • પંડિતના ગુણો : ૧ ગર્વ ન કરે, ૨ નિષ્ફર ભાષા ન બોલે, ૩ કોઈયે અપ્રિય કહેલ હોય તેને સહન કરે, ૪ ક્રોધને ધારણ ન કરે, ૫ લક્ષણ રહિત પરના કાવ્ય સાંભળી મુંગો રહે, ૬ પારકાના દોષને આચ્છાદાન કરે, ૭ પોતે દોષોને ઉત્પન્ન ન કરે, ૮ પારકાની નિંદા ન કરે. • આઠ પ્રકારનો જય : ૧ શત્રુજય, ૨ માનજય, ૩ વાઘજય, ૪ આહારજય, ૫ કર્મજય, ૬ ક્રોધજય, ૭ પાનજય, ૮ ભૂમિજય. • ભોગ : ૧ સુંગધ, ૨ વસ્ત્ર, ૩ વનિતા, ૪ ગીત, ૫ તાંબૂલ, ૬ ભોજન, ૭ આભરણ, ૮ મંદિર. • બુદ્ધિના ગુણો ઃ ૧ સુશ્રુષા, ૨ શ્રવણ, ૩ ગ્રહણ, ૪ અવધારણ, ૫ ઉહાપોહ, ૬ અર્થવિજ્ઞાન, ૭ તત્વવિન ૮ નિરિક્ષણ. • મૂર્ખ : ૧ અપ્રસ્તાવજ્ઞ, ૨ અનાત્યન્ય, ૩ કુવ્યસની, ૪ સ્વાર્થભ્રંશી, ૫ સ્વમર્મ પ્રકાશક, ૬ કોક વિહા રાભિજ્ઞ, ૭ કુપઠિત, કુબુદ્ધિ, ૮ કલા રહિત • અપમાનના લક્ષણો ઃ ૧ શુદ્ધ ગુણ રહિત, ર શુદ્ધ ગુણી પ્રશંસા વિમુખ, ૩ સ્વાત્મ બહુમાનીપણું, ૪ અસૂયા, ૫ પર નિંદા, ૬ પર વિનય વિકલ, ૭ કઠોરભાષી ૮ આત્મ પ્રશંસા પ્રિયપણું.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
