________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૩ • હાથી-૧ ભદ્રજાતિના કલ્યાણકારી, ધૈર્યવંત, સંગ્રામ માંથી ખસે નહિ, ઉતાવળો ચાલે, આગળથી ઉંચા શરીરવાળો, પાછળથી નીચા શરીરવાળો સર્વ અંગોપાંગે શોભિત આંખો કાંઈક પીળી હોય છે, પૂછડું ઠેઠ ધરતી સુધી લાંબુ હોય છે શરદ ઋતુમાં તેને મદ ચડે, દાંતવડે કરીને પરજીવને મારે, એવા ગુણોથી ભદ્રજાતિનો હસ્તિ જાણવો, ૨ મંદ જાતિનો-વૈર્યવંત, ઉતાવળો ચાલે, આંખો પીળી હોય, પુંછડું આગળથી જાડું હોય, છેડે પાતળું હોય, નખ કેશ, ચામડી જાડી હોય, વસંતઋતુમાં મદ ચડે, સુંઢથી સંગ્રામ કરે, પરજીવને હણે, ૩ મૃગ જાતિનો નખ-કેશ પાતળા, ચામડી પણ બહુ પાતળી, ઘણો બીકણ, લડાઇમાંથી નાસે, હેમંતઋતુમાં મદ ચડે, સર્વ શરીરથી પરજીવને હણે, ૪ સંકીર્ણતાથી એ ત્રણે હાથીયોમાંથી થોડા થોડા ગુણોવાળો હોય, સર્વ ઋતુમાં મદ ચડે, આખે શરીરે કરીને પરજીવને હણે. • ચાર જાતના પુરૂષો-પુરૂષ ભદ્રજાતિનો દેખાવમાં શોભનીક, મનનો કલ્યાણકારી, વૈર્યવાળો, ર પુરૂષ મંદ જાતિનો કામ કરતાં ઢીલ ઘણી કરે, મનમાં ઘણો ડરે, પાપથી ડરે, લોકથી પણ ડરે, ૩ પુરૂષ મૃગજાતિનો મનમાં ડરે, પાપથી ડરે, લોકથી ડરે, ૪ પુરૂષ સંકીર્ણજાતિનો ઉપરલા ત્રણના થોડા ગુણો હોય. • પુરૂષ-૧ પરને ગુણ કરે પોતાનું અપમાન કરે, ર પોતાને ગુણ કરે પરનું અપમાન કરે, ૩ પરને ગુણ ન કરે પણ પોતાનું અપમાન કરે, ૪ પરને ગુણ પણ ન કરે તેમ પોતાનું અપમાન પણ ન કરે. • રોગો-૧ એક રોગ દેખાવમાં ખરાબ પણ વેદના નથી મેદ, ૨ એક રોગ દેખાવમાં ખરાબ નહિ પણ વેદના ઘણી-કંઠમાળ ૩ એક રોગ દેખાવમાં ખરાબને વેદના પણ ઘણી–પેટ માથા શૂળાદિક થાય
M૨૫
%
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org