________________
[[ શ્રી વિજયપાસરિકૃત
કારણ કે ગાઢ મોહમાં મુંઝાએ જીવ નરક વગેરે દુર્ગતિનાં આયુષ્ય તથા અશાતાવેદનીયાદિ પાપ કર્મોને બંધ કરે છે. ૧૧૫ અંતરાત્માનું સ્વરૂપ ૧૩ શ્લોકમાં જણાવે છે – એમ જાણું જિન વચનથી ભૂલને સ્વીકારતે,
હું કરીશ વિશ્વાસ તસ ના જુલ્મ તસ સંભારતે; પુત્રાદિ પણ મારા ન હું પણ તેમને ન થયું નથી,
મેહુ નાશક ભાવથી તેને તજું હું આજથી. ૧૧૬ સ્પષ્ટાઈ–ઉપર જણાવેલ બંગલા, બાગ બગીચા, મોટર વગેરે પિતાના નથી પરંતુ આત્માથી જુદા હેવાથી બાહ્ય ભાવે છે એવું જિનેશ્વર ભગવંતનું વચન સાંભળનાર આસન્નસિદ્ધિક ભવ્ય જીવ પિતાની ભૂલને સ્વીકાર કરે છે એકલે કે ધન વગેરે પદાર્થો મારાં છે એવી મારી માન્યતા ખોટી છે. માટે હવે હું આ વસ્તુઓને વિશ્વાસ કરીશ નહિ. અને પહેલાં તેમ કરવાથી ભોગવવાં પડેલાં જુલમને સંભારીને તેના મમત્વ ભાવને દૂર કરીશ, તથા વિચારે છે કે પુત્ર, પુત્રી, સ્ત્રી વગેરે પણ મારા નથી તેમ હું પણ તેમને નહોતું અને નથી. આવા જિનેશ્વરના વચનથી પ્રકટ થએલા મેહને નાશ કરનાર શુભ અધ્યવસાયને ધારણ કરનાર હું આજથી મારા બાહા ભાવેની ઉપર મમત્વભાવને ત્યાગ કરું છું. ૧૧૬
આતમાં મુજ મૂલ રૂપે શુદ્ધ છે. પણ કર્મના,
સંગથી જ મલિન જણાએ વિવિધરંગી સૂત્રના યેગથી જિમ વિવિધ રંગ કલાય નજરે સ્ફટિકના,
જીવન તિમ વિવિધ રંગે વેગથી તકર્મના. ૧૧૭ સ્પષ્ટાથ આ મારે આત્મા મૂલ રૂપે એટલે સ્વભાવથી તે નિર્મલ છે. પરંતુ આ આત્માને જે કર્મને સંયોગ થયો છે, ને થાય છે, તે સંગને લીધે આ આત્મા વિવિધરંગી એટલે જુદા જુદા સ્વરૂપવાળો જણાય છે. જેમ કે અનંતાનુબંધી વગેરે ક્રોધના સંગથી આમાં ક્રોધી લાગે છે, અને અનંતાનુબંધી આદિ માનના ઉદયથી આત્મા માની લાગે છે. તથા તેવી માયાના ઉદયથી આત્મા માયી લાગે છે અને તેવા પ્રકારના લોભના ઉદયથી આત્મા લોભી જણાય છે. પરંતુ મૂલ સ્વરૂપે જીવ તે અક્રોધી, અમાની, અમારી અને અલભી છે. તેવી જ રીતે કેઈ જીવ સુખી તે કઈ જવ દુઃખી, કોઈ સૌભાગ્યવાળા તો કઈ દૌભંગી, કેઈ સુરૂપવાન તો કઈ કુરૂપવાન, કેઈ વંદનીય તે કેઈ નિંદનીય, કેઈ યશસ્વી તે કઈ અપજશવાળા, કેઈ તંદુરસ્ત તે કઈ રેગી એમ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org