________________
૧૭.
જેનદષ્ટિએ મહા ભૂળ-કાળનું સ્વરૂપ
૭ પ્રાણનો ૧ ઑક ૭ સ્તોકે ૧ લવ ૩૮માં લવે ૧ ઘડી (૨૪ મિનિટ) ૭૭ લવે ૧ મુહર્ત (૪૮ મિનિટ) બે ઘડી, અથવા ૬૫૫૩૬ ફુલક ભવે, અથવા ૧૬ ૭૭૭૨૧૬ આવલિકા, અથવા ૩૭૭૩ પ્રાણે પણ એક અંતમુહૂર્ત ૪૮ મિનિટ થાય.) એક સમય ન્યૂન બે ઘડીનું ઉત્કૃષ્ટ અંતમુહૂર્ત ૩૦ મુહૂર્તને ૧ દિવસ (અહેરાત્રી)
પ્રકારતરે હૈમકોષમાં કાળનું માપ નીચે મુજબ અસંખ્ય સમયને ૧ નિમેષ (આંખને પલકારો) ૧૮ નિમિષે ૧ કાષ્ટી, ૨ કાષ્ટાએ
લવ ૧૫ લે
૧ કલા ૨ કલાએ ૧ લેશ ૧૫ લેશે
૧ ઘટિકા (૨૪ મિનિટ) ૨ ઘટિકાએ ૧ મુહૂર્ત (૪૮ મિનિટ) ૩૦ મુહૂર્ત ૧ દિવસ (અહેરાત્રી) ઉપરના કોષ્ટકમાં લવનું પ્રમાણ મિનિટ જયારે
૧ ક્ષણ
મંતાતર પ્રમાણે છે
૧૫ દિવસનું ૨ પક્ષે ર મહિને
ઋતુએ
અને ૫ વર્ષ
મિનિટ થાય છે. ૧ પક્ષ (પખવાડીયું) ૧ મહિનો ૧ ઋતુ ૧ અયન (૬ મહિના) ૧ વર્ષ ૧ યુગ
:
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
