Sangrahaniratnam Bruhat Sangrahani Sutra

________________ तिर्यंचोनी स्थितिविशेष ४६७ સમજવી, કે જ્યાં તેમને આઘાત પ્રત્યાઘાતોના નિમિત્તો બનતાં ન હોય; બાકી મોટે ભાગે તો મધ્યમ કક્ષાના આઉખાવાળા જીવો જ વધુ સમજવા. [૨૮૪] અવતર— હવે પૃથ્વીકાયના ભેદોમાં સૂક્ષ્મ સ્થિતિને કહે છે. सहा य सुद्ध-वालुअ, मणोसिल सक्करा य खरपुढवी । चउद- सोलस - Sठारस-बावीससमसहसा इग-बार શરદની સંસ્કૃત છાયા— श्लक्ष्णा च शुद्ध-वालुका - मनःशिला शर्करा च खरपृथिवी । –ધાવશ—વતુર્વશ—ષોડશાડઈવશ—દાવિંશતિસમાસહસ્રાઃ ।।૨૬।। શબ્દાર્થ— Jain Education International સહા=શ્ર્લષ્ણ—કોમળ સુઃશુદ્ધ-ચાલુ ધૂળ જેવી ધૂળ વાલુબવેલુ ગાથાર્થ— વિશેષાર્થવત્. ।।૨૮૫॥ વિશેષાર્થ— ગત ગાથામાં ઉપર જણાવેલા ભેદમાં પૃથ્વીના કોમળ અને કર્કશ બે ભેદ પાડ્યા હતા; તેમાં સાત રંગવાળી મરુ આદિ સ્થળની મૃદુ--કોમળ પૃથ્વીની ઉત્કૃષ્ટ ભવસ્થિતિ એક હજાર વર્ષની છે. પૃથ્વીના ૪૦ ભેદો છે. તેમાં ગોશીર્ષચંદનાદિક જેવી શુદ્ધ કુમાર સુકોમળ માટી તેની બાર હજાર વર્ષની, વાલુકા તે નદી પ્રમુખ રેતીની ચૌદ હજાર વર્ષની, મનઃશિલા અને પારાની સોળ હજાર વર્ષની, શર્કરા એટલે થોડી ગાંગડા–કાંકરા (સુરમાદિક)ની અઢાર હજાર વર્ષની, અને ખર એટલે શિલા પાષાણરૂપ કઠણ પૃથ્વી તેની ૨૨ હજાર વર્ષની હોય છે. શેષ ભેદો અંતર્ગત વિચારી લેવા. [૨૮૫] મોસિત=મનશિલ (પારો) સમ્રા=શર્કરા રલરપુઢવી=ખર--(મજબૂત શિલારૂપ) પૃથ્વી ગવતર—પૂર્વે ત્રણ પલ્યોપમની સ્થિતિ તે સામાન્યથી કહી છે, હવે પંચેન્દ્રિય તિર્યંચોના ભેદમાં જે સ્થિતિવિશેષ છે તેને કહે છે. गब्भअजलयरोभय, गब्भोरग पुव्वकोडि उक्कोसा । गब्भचउप्पयपक्खिसु, तिपलि अपलिआ असंखंसो ॥ २८६ ॥ સંસ્કૃત છાયા— गर्भजभुज - जलभ - गर्भोरगाणां पूर्वकोटिरुत्कृष्टा । गर्भचतुष्पद-पक्षिषु त्रिपल्यानि पल्याऽसंख्यांशः ॥ २८६ ॥ શબ્દાર્થ રામગર્ભજ મુન=ભૂજપરિસર્પ પત્તવર્=જલચરની સમય ઉભય રીતે ગોર=ગર્ભજ ઉપરિસર્પ પુનોડિ=પૂર્વ ક્રોડ વર્ષ ગબવતય=ગર્ભજ ચતુષ્પદ પલ્લિનુ પક્ષીઓમાં For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org

SR No.	005475
Book Title	Sangrahaniratnam Bruhat Sangrahani Sutra
Original Sutra Author	N/A
Author	Yashovijay
Publisher	Muktikamal Jain Mohan Mala
Publication Year	2003
Total Pages	1042
Language	Gujarati
Classification	Book_Gujarati
File Size	34 MB

Page 642