________________
૨૨. ભવોગાષ્ટક
૨૯૩
[શબ્દાર્થ : અરીવન =કામદેવ (સ્મર) રૂપ વડવાનલ; તતિ બળે છે; અન્તર મધ્યમાં; યત્ર=જ્યાં; તૈદેવન:=સ્નેહ (રાગ)રૂપી ઇંધનવાળો; સ હંમેશાં;
:=; ધોરીવાવ ભયંકર રોગ અને શો કાદિ સ્વરૂપ; મસ્થચ્છપસંવૃત:=માછલાં અને કાચબાથી ભરેલો.]
અનુવાદઃ જ્યાં મધ્યભાગમાં હંમેશાં સ્નેહ (રાગ)રૂપી ઈંધનવાળો કામદેવરૂપી વડવાનલ બળે છે, (અને) જે ભયંકર રોગ-શોકાદિ માછલાં અને કાચબાથી ભરેલો છે– (૩). [૭૨] ફુદ્ધિમત્સરાર્વિશુલ્કત નિર્ત:
यत्र सांयात्रिका लोकाः पतन्त्युत्पातसंकटे ।।२२।।४।। [શબ્દાર્થ વૃદ્ધિમત્સ દ્રૌ: દુબુદ્ધિ, મત્સર અને દ્રોહરૂપી; વિદ્યુહુર્વાતાર્થતૈઃ= વીજળી, વાવાઝોડાં અને ગર્જના વડે; સાંયાત્રિા:=વહાણવટી; નોn:=લોકો; પતિ=પડે છે; ઉત્પાતસંકેઃઉત્પાતરૂપી, તોફાનરૂપી સંકટમાં.]
અનુવાદઃ જ્યાં દુબુદ્ધિ, મત્સર અને દ્રોહરૂપી વીજળી, વાવાઝોડાં અને ગર્જનાઓથી વહાણવટી લોકો ઉત્પાતરૂપી સંકટમાં પડે છે– (૪) [૧૭૩] જ્ઞાની તમન્ મવાક્યોર્જિત્યોદિનોડતિહાપIIન્ !
તસ્ય સંતરોપાયે સર્વયત્વેને વારુક્ષતિ ર૨ાાપા [શબ્દાર્થ : જ્ઞાની જ્ઞાની પુરુષ; તસ્માતે; મવામો:=સંસારરૂપી સમુદ્રથી; નિત્યદિન =હંમેશાં ઉદ્વિગ્ન; તિવારુ=અત્યંત ભયંકર; તeતેને; સંતરોપાયંeતરવાના (પાર ઊતરવાના) ઉપાયને; સર્વયત્નન=સર્વ પ્રયત્નની, બધા ઉદ્યમથી; ક્ષતિ=ઇચ્છે છે.]
અનુવાદઃ આવા અતિ ભયંકર સંસાર સમુદ્રથી હંમેશાં ઉદ્વિગ્ન થયેલા જ્ઞાની
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org