________________
ભણેલે ન હોય, જેની બુદ્ધિશક્તિ બહુ ખીલેલી ન હોય, સ્મરણ શક્તિ કે ગ્રહણશક્તિ સામાન્ય હોય તે પણ તે પ્રભુભક્તિમાં લાગી શકે છે. તર્ક દ્વારા તત્વવિશ્લેષણ કરવાની અને મધ્યસ્થપણે ગુણ દેષનું સૂક્ષ્મ પૃથક્કરણ કરવાની શક્તિ ન હોય તે પણ દેવગુરુધર્મનું સામાન્ય ઓળખાણ કરી, તેમની આજ્ઞા પ્રમાણે આરાધના કરવાથી ઘણી જ મોટી સંખ્યામાં મનુષ્ય આ સાધનાપદ્ધતિ દ્વારા આત્મકલ્યાણને પામી શકે છે. (૪) સાદો, સીધો, નિકટક માર્ગ :
એક વાર સાચા દેવ-ગુરુ-ધર્મની યથાર્થ ઓળખાણ થઈ જાય અને સત્સંગના વેગે થેડીઘણી પ્રીતિ જાગી જાય ત્યાર પછી આ માર્ગમાં વિદને નહિવત્ છે. કેઈ પ્રકારના વાદવિવાદમાં ઊતરવું પડતું નથી, કે ગલી-કૂંચીવાળે રસ્તે નથી, કે વાંકાચૂંકા જવાની જરૂર નથી. શાસ્ત્રમાં આ માર્ગને “આજ્ઞાનું આરાધન એ ધર્મ, આજ્ઞાનું આરાધન એ તપ” એ પ્રકારે કહ્યો છે. અહીં તે સદ્ગુરુએ બતાવેલા માર્ગ ઉપર સીધી લીટીમાં (નાકની દાંડીએ) ચાલ્યા જ જવાનું છે. શ્રદ્ધા, નિષ્ઠા, ઉદ્યમ અને સરળતાસહિત સમર્પણભાવ આવતાં યેગ્ય ફળની પ્રાપ્તિ નિશ્ચિત જ છે, કારણ કે આ રસ્તે કઈ દ્વિધા નથી, તે અનુભવસિદ્ધ માર્ગ છે અને પૂર્વે અનેક મહાત્માઓને તેના દ્વારા કલ્યાણની પ્રાપ્તિ થયેલી છે. પ્રસ્તુત ગ્રંથનું આયોજન:
આ ગ્રંથને ત્રણ ખંડમાં વહેંચવામાં આવ્યો છે – (૧) પ્રથમ ખંડ – નવધા ભક્તિ (૨) બીજો ખંડ – સંત મહાત્માઓનાં ચરિત્ર (૩) ત્રીજો ખંડ – પ્રેરણાત્મક પદો, ધૂને, ભજને. (૧) પ્રથમ ખંડ:
આ ખંડમાં ભક્તિમાર્ગની ભૂમિકા સહિત નવધા ભક્તિનું વર્ણન છે. પ્રારંભમાં ભક્તિનું સ્વરૂપ જણાવ્યું છે. ત્યાર પછી ભક્તિ માટે જેમનું અવલંબન લેવાનું છે તેવા શ્રી દેવ-ગુરુ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
