________________
હું
આત્મા–અભેદની દૃષ્ટિએ જીવનમાં વિશ્વ ઐકય યા બ્રહ્મભાવના કેળવી આ અને ભાવનાએ અન્તે તે અહિંસાને જ સિદ્ધ કરે છે. જો અહિંસા માનવજીવનમાં સાકાર ન થાય તેા એ બન્ને ભાવનાઓ માત્ર શાબ્દિક બની રહે. પણ માનવજાતિએ એવા વીરા જન્માવ્યા છે, જેમણે અહિંસાને સાકાર કરી છે. ઉપનિષદોમાં સત્, જીવ અને આત્માને જ્યારે બ્રહ્મરૂપે વર્ણવવામાં આવે છે ત્યારે એમાં બ્રહ્માંડની અભેદ–ભાવના ગુજે છે. અને જ્યારે આત્માને ાદિથી પર તરીકે વર્ણવે છે ત્યારે આત્મૌપમ્યની દિશા સૂચવાય છે. અન્ત બ્રહ્મ અને સમ એ બન્ને શબ્દો અહિંસા અને તેના અંનુષંગી મૂળ વ્રતામાં એકાક બની જાય છે.
'
વ્યક્તિગત કે સામાજિક વનનાં દરેક ક્ષેત્રમાં અર્થાત આર્થિક, શૈક્ષણિક, રાજકારણ અને સામાજિક આદિમાં આત્મૌપમ્યમૂલક કે આત્માભેદમૂલક અહિંસાના સાચા વ્યવહારની આવશ્યકતા વધારેમાં વધારે આજે જ છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org
