________________
ત્રીજા પ્રાતિહાર્યના સંબંધમાં તેઓશ્રી પ્રકાશે છે કે– स्थाने गभीरहृदयोदाधसंभवायाः पीयूषतां तव गिरः समुदीरयति । पीत्वा यतः परमसंमदसंगभाजो भव्या व्रजति तरसाऽप्यजरामरत्वम् ।।
ભાવાર્થ–સમુદ્ર મંથનને અંતે સમુદ્રમાંથી જેવી રીતે અમૃત બહાર આવ્યું હતું અને તેનાં પાનથી દેવતાઓ અમર બન્યા હતા તેવી રીતે આપની વાણુ ગંભીર હૃદયરૂપી સમુદ્રમાંથી ઉત્પન્ન થયેલ અમૃતને જ બહાર કાઢે છે, તે સ્વાભાવિક છે કારણકે તેનાં પાનથી ઉત્કટ હર્ષવાળા ભવ્યાત્માઓ જલદીથી અજર-અમર પદને પામી જાય છે. અર્થાત્ આપને દિવ્ય ધ્વનિ અને અમૃત એક સરખા જ સુખકર તથા કલ્યાણકર છે.
ચોથા પ્રાતિહાર્યના વિષયમાં તેઓશ્રી દર્શાવે છે કે – स्वामिन् सुदूरमवनम्य समुत्पतंतोमन्ये वदति शुचयः सुरचामरौधाः । येऽस्मै नतिं विदधते मुनिपुंगवाय ते नूनमूर्ध्वगतयः खलु शुध्धभावाः॥
ભાવાર્થ –હે સ્વામિ ! મને એમ લાગે છે કે પવિત્ર દેવતાઓ વડે વિંજાતા ચામરના સમૂહ કે જે અત્યંત નીચે નમીને ઉછળે છે, તેને ઉદ્દેશ મનુષ્યને એવો ઉપદેશ આપવાને જ હે જોઈએ કે “જે મનુષ્ય આ મુનિપુંગવ-તીર્થકર પ્રભુને નમસ્કાર કરે છે તે ખરેખર ઉંચી ગતિવાળા અને ઉચ્ચ ભાવવાળા બને છે.” બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો આ ચામરે જણાવે છે કે અમે પણ પ્રભુ આગળ પ્રથમ મસ્તક નમાવીએ છીએ અને એ લઘુતાજ અમને ઊર્ધ્વગતિએ પહોંચાડે છે.
પાંચમા પ્રાતિહાર્ય વિષે શ્રી સૂરીશ્વરજી મહારાજ લખે છે કે–
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org