________________
૯ વડે નિઃશેષ ભાગી શકાતું નથી, એટલે ૧૫૬૨ ને ૩, ૬ કે ૯ વડે નિઃશેષ ભાગી શકાશે નહિ. ૩) ૧૫૬૨ (પર૦ ૬) ૧૫૬૨ (૨૬૦ ૯) ૧૫૬૨ (૧૭૩ ૧૫૫૦ ૧૫૬૦
૧૫૫૭ ૦૦૦૨ ૦ ૦૦૨
૨૦૦૫ એક સંખ્યાને ૧૧ થી નિઃશેષ ભાગી શકાશે કે નહીં? તે જાણવાની પણ રીત છે. એ સંખ્યાના ડાબી બાજુથી શરૂ કરીને એકી અંકે સરવાળે કરે. પછી બેકી અને સરવાળે કરે. એ બે વચ્ચેનો તફાવત ૧૧ વડે નિઃશેષ ભગતે હશે અથવા ૦ બરાબર હશે તે એ સંખ્યા ૧૧ વડે નિઃશેષ ભાગી શકાશે, અન્યથા નહિ.
દાખલા તરીકે ૧૩૫૮૬૨૪, આ રકમને શું ૧૧ વડે નિઃશેષ ભાગી શકાશે? તે ઉત્તર માટે નીચેની પ્રક્રિયા કરે ,
૧ + ૫ + ૬ + ૪ = ૧૬ - ૩ + ૮+ ૨ = ૧૩
માટે નિઃશેષ ભાગી શકાશે નહિ. પરંતુ અહીં ૧૩૫૮૬૫૪ એવી સંખ્યા હતા તે તેને ૧૧ વડે નિઃશેષ ભાગી શકાત, કારણ કે - ૧+૫ + + ૪ = ૧૬
૩ + ૮ + ૫ = ૧૬ તફાવત ૦ બરાબર છે, એટલે તેને ૧૧ વડે નિઃશેષ
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org