________________
૨૨
ગણિત-રહસ્ય ૩૬૦ દિવસો હોય છે. પરંતુ માત્ર ૧ થી ૯ સુધીના અંકેના આધારે જ કહેવું હોય તે એમ કહેવું પડે કે એક વર્ષમાં નવ વાર નવ, બીજા નવ વાર નવ, ત્રીજા નવ વાર નવ, ચોથા નવ વાર નવ તથા ચાર વાર નવ એટલા દિવસે આવે છે.
(૧) નવ વાર નવ = ૮૧ (૨) , , , = ૮૧ (૩) , , , = ૮૧ (૪) , , ;) = ૮૧ (૫) ચાર ; ; = ૩૬
૩૬૦ આ પરથી સમજી શકાશે કે ગણનાની બાબતમાં શૂન્ય આપણને કેટલી સરલતા કરી આપી છે.
આજે જગતભરના દેશમાં પૈસાના ચલણ અંગે તથા વસ્તુઓના વજન અને માપ અંગે દશાંશ-પદ્ધતિ અમલમાં આવી રહી છે, તેનું ખરું શ્રેય શૂન્યને જ ઘટે છે. જે શૂન્ય ન હોત તે ૧૦-દશને આંક સર્જાત નહિ અને દશના આંક સર્જાત નહિ તે દશાંશ-પદ્ધતિ અમલમાં આવતા નહિ.
થોડીક રમુજ હવે અંકની સાથે છે જેડાતાં જે રમુજ ઉત્પન્ન થાય છે, તે પણ જોઈ લઈએ.
૧ની સાથે છે જેડાય તે એક ૯ તથા ૧નું પ્રમાણ
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org