________________
ગણિત કોયડા
૮મણનું કુલ્લું ઘીથી ભરેલું છે અને ૩મણ તથા પમણનું કુલ્લું ખાલી છે. હવે બીજું કોઈ સાધન ન હોય અને આ સ્થિતિમાં ઘીની સરખા ભાગે વહેચણી કરવી હોય તો શી રીતે કરવી?
( (૮૪) એક તીર્થસ્થાનમાં ચાર વિશાળ મંદિરો હતાં અને તે દરેકને ૧૦૦ પગથિયાં હતાં. હવે એક વખતે ત્યાં એક યાત્રાળુ કેટલાંક ફૂલો લઈને આવ્યો. તેણે પ્રથમ મંદિરે જતી વખતે દરેક પગથિયા પર એકેક ફૂલ ચડાવ્યું અને પોતાની પાસે જેટલાં ફૂલો રહ્યો તેનો અડધો ભાગ દેવને ચડાવી દીધો. પછી વળતી વખતે પણ દરેક પગથિયે એકેક ફૂલ મૂકવું. આ રીતે તેણે બાકીનાં ત્રણ મંદિરોમાં પણ કર્યું, તો તેની પાસે એક પણ ફૂલ વધ્યું નહિ. તો તે કેટલાં ફૂલ લઈને ત્યાં આવ્યો હશે?
(૮૫). બે વેપારીઓ ગોળ વેચતા હતા. તેમાંના એકે કહ્યું કે, જો તું મને ૧ મણ ગોળ આપે તો આપણા બંનેની પાસે સરખો ગોળ થઈ રહે.” બીજાએ કહ્યું કે, “જો તું મને ૧ મણ ગોળ આપે તો મારી પાસે તારા કરતાં ૧૬૧ગણો ગોળ થાય.” તો એ બંને વેપારીઓ પાસે કેટલો ગોળ હશે?
(૮) એક કાગળ પર આ પ્રમાણે નવ શૂન્યો કરેલાં છે. આ નવેય શૂન્યોને વીધીને જાય એવી લીટી દોરવાની છે. તેમાં શરત એટલી છે કે લીટી દોરતી વખતે પેન્સિલ કાગળ પરથી ઉઠાવવાની નથી, તેમ જ એક પર બીજી લીટી દોરવાની નથી.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
