Page Text
________________
ચલાયમાન કરી શકે છે. આપણી નજીકની કે દૂરની વ્યક્તિઓના વિચાર-વાણી અને વર્તનથી પણ આપણે હરપળે ક્ષુબ્ધ થઈ જઈએ છીએ. આપણી પ્રત્યેક ક્રિયા આ સુબ્ધતામાંથી જ જન્મે છે. ને આપણું સમગ્ર જીવન મોટે ભાગે સંતુલન વગરના રમકડાની જેમ ગબડતું રહે છે જે કયારેય સ્થિર રહી શકતું નથી. આપણે કદીય સ્થિરતાનો સ્વાદ માણ્યો નથી, કયારેય સાચી શાંતિની ક્ષણ પણ અનુભવી નથી. વાસ્તવિક્તામાં તો અસ્થિરતા એટલી તો આપણે કોઠે પડી ગઈ છે, કે મન-વચન કે કાયાથી આપણે ક્ષણવાર માટે સ્થિર રહી શકતા નથી. અનાયાસે જો આવી ક્ષણ મળી જાય તો આપણે તેને જાણે જીરવી શકતા નથી અને જ્યારે તે અસ્થિર બની જાય ત્યારે જ આપણને જંપ વળે છે. આટલી અશાંતિ અને આટલી અસ્થિરતા રાખવા છતાંય આપણને હરપળે લાગ્યા જ કરે છે કે કયાંક કંઈ ખૂટે છે અને તેની પૂર્તિ માટે વળી પાછા વધારે અશાંત અને અસ્થિર થઈ જઈએ છીએ. બીજી રીતે કહીએ તો આપણને જાણે આપણી સાથે જ નથી ફાવતું. એક વખત પણ જો આપણે સાચી સમ્યફ અવસ્થા - સામાયિકને પ્રાપ્ત કરી લઈએ તો પછી આપણા જીવનની દિશા બદલાઈ જાય. સામાયિકની પ્રાપ્તિ વિના જીવન અપૂર્ણ લાગે.
જીવનમાં જે વિષમતા છે તેના સર્જક આપણે જ છીએ અને તેથી તેના પ્રતિપક્ષે સમતા સાધવી હોય તો પણ આપણે જ કદમ ઉઠાવવો પડશે. આપણે દેવપૂજા, અર્ચન, તપ-તપશ્ચર્યા બધું કરતા હોઈએ પણ જો આપણામાં ક્રોધ, અભિમાન, કપટ, માયા, મોહ બધા એવા ને એવાં જાગતાં રહ્યાં હોય તો અવશ્ય માની લેવું કે આપણે સાધનાપથ ઉપર સહેજ પણ આગળ વધી શકયા નથી અને લંગર નાખેલી હોડીની જેમ આખી રાત હલેસાં મારવા છતાંય આપણે ઠેરના ઠેર જ રહ્યા છીએ. જો એક જ શબ્દમાં કહેવું હોય તો કહેવું પડે કે કષાયો પાતળા પડ્યા ન હોય, તે ઓછા ન થયા હોય, તેનું ઉપશમન પણ ન થયું હોય તો આપણી સાધના વિફલ ગઈ છે. કષાયો ઓછા થવામાં, પાતળા પડવામાં, શાંત થવામાં જ સામાયિકની નિષ્પત્તિ છે. સામાયિક માટે સાધક સાવદ્ય યોગ એટલે પાપકારી પ્રવૃત્તિત્યાગની પ્રતિજ્ઞા લે છે. આચાર્ય મલયગિરિના સામાયિક સમાધિ
૧૩૫–
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005328 |
| Book Title | Mahavirni Sadhnano Marm |
| Original Sutra Author | Chandrahas Trivedi |
| Author | |
| Publisher | Anekant Bharati Prakashan |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 198 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |