________________
તેને કોઈ પીડા ન થાય.
ગર્ભસ્થ શિશુસ્વસ્થ કેવી રીતે રહે તેનું પ્રથમ સૂત્ર એ છે કે ગર્ભાવસ્થામાં માતા પોતાની તમામ ક્રિયાઓ સંયમપૂર્વક કરે. આહારવિવેક
ધારિણીનો આહારવિવક પ્રબુદ્ધ હતો. માતાનો આહાર ગર્ભસ્થ શિશુના આરોગ્યને પ્રભાવિત કરે છે. માતાનો જે આહાર હોય છે એ જ આહાર પુત્રનો હોય છે તેથી માતાએ આહારનો વિવેક રાખવો જોઈએ. કહેવાયું કે માતાએ પરિમિત આહાર કરવો જોઈએ. ન અતિ તીખું ભોજન કે ન અતિ કટું ભોજન, ન અતિ કષાયવાળું ભોજન કરવું જોઈએ ન તો અતિ ખાટું કે ન તો અતિ મીઠું ભોજન કરવું જોઈએ. તેણે એવો આહાર લેવો જોઈએ કે જે શિશુ માટે હિતકર હોય. તેણે હમેશાં એટલું ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે મારા ભોજનનો પ્રભાવ શિશુના શરીર ઉપર કેવો પડશે. આહારનો આવો વિવેક ગર્ભસ્થ શિશુના આરોગ્ય માટે અત્યંત જરૂરી છે. કષાય વિવેક
- ત્રીજી વાત છે કે ગર્ભાવસ્થામાં માતાએ અતિ ચિંતા ન કરવી જોઈએ. ભય, શોક, મોહ વગેરે ભાવાત્મક આવેગોથી તેણે દૂર રહેવું જોઈએ. ગર્ભાવસ્થા દરમ્યાન માતાએ ન તો ભય અનુભવવો જોઈએ, ન શોક અને ધૃણા તથા મોહ અનુભવવાં જોઈએ. તેના કષાય ઉપશાંત રહેવા જોઈએ. તેની ભાવધારા નિર્મળ અને પવિત્ર રહેવી જોઈએ. આપણે જોઈએ છીએ કે ઘણાંબધાં બાળકો વિકૃત અવસ્થામાં જન્મે છે. કેટલાંક બાળકો તો જીવતાં રહીને પણ માતાપિતા માટે મૃતતુલ્ય બની રહે છે. તેમના જીવવા અને મરવા વચ્ચે કોઈ તફાવત પ્રતીત થતો નથી. માંસના પિંડ સમાન તેની અવસ્થા રહે છે. આવું શાથી થાય છે ? તેનું એક કારણ માતા-પિતા સ્વયં છે.
જ્યારે માતા ગર્ભ ધારણ કરે છે અને જ્યાં સુધી શિશુનો જન્મ નથી ! થતો ત્યાં સુધી માતા-પિતાની બહુ મોટી જવાબદારી અને ભૂમિકા હોય છે. જો માતા-પિતા જાગરૂક હોય તો શિશુ એવું નહિ જન્મે. જો માતા-પિતા અસાવધાન હશે, પ્રમત હશે તો તેનું પરિણામ શિશુએ જીવનભર ભોગવવું પડશે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
