________________
૭૦
તત્ત્વાર્થસૂત્ર જે ઉત્પાદ, વ્યય અને ધ્રૌવ્ય એ ત્રણેથી યુક્ત અર્થાત તદાત્મક છે તે સત્ કહેવાય છે.
જે એના ભાવથી પોતાની જાતિથી) ચુત ન થાય તે નિત્ય છે.
સત પોતાના સ્વભાવથી ગ્રુત થતું નથી માટે નિત્ય છે.
પ્રત્યેક વસ્તુ અનેક ધર્માત્મક છે; કેમ કે અર્પિત એટલે કે અર્પણ અર્થાત અપેક્ષાથી અને અનર્પિત એટલે કે, અનપણ અર્થાત બીજી અપેક્ષાએ વિરુદ્ધ સ્વરૂપ સિદ્ધ થાય છે.
. (અનુષ્ટ્રપ) ઉત્પાદ, વ્યય ને ધ્રૌવ્ય, ત્રણેથી યુક્ત સત્ સદા; સ્વજાતિથી, સ્વભાવેથી, ન નષ્ટ થાય નિત્ય આ. ૧૨ પ્રત્યેક વસ્તુના જેમ, મુખ્ય ગૌણ અનેકવા; અપેક્ષાએ બધા ધર્મો, વ્યવહારે બને જુદા. ૧૩
સ્નિગ્ધક્ષત્નાદ્વન્ધઃ | ૩ર છે ન જઘન્યગુણાવાયું છે ૩૩ ગુણસાપે સદશાના છે ૩૪
કયધિકાદિગુણનાં તુ | ૩૫ બધે સમાધિક પારિણમિકી છે ૩૬
પ્રજ્ઞા પદ ૧૩, સૂ. ૧૮૫ સ્નિગ્ધત્વ અને રૂક્ષત્વથી બંધ થાય છે.
જઘન્ય ગુણ – અંશ – વાળા સિનગ્ધ અને રૂક્ષ અવયોને બંધ થતો નથી.
સમાન અંશ હોય તે સદશ અર્થાત સરખે સરખા
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org